مکان یابی جایگاه های بهینه عرضه سوخت CNG با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در راستای سیاست گذاری توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی: شهر اهواز)

رشد جمعیت و توسعه نامناسب شهرها مشکلات عدیده ای را برای شهرها به وجود آورده و مکان یابی صحیح و اصولی خدمات شهری می تواند تا حدود زیادی در نظم بخشیدن به عملکرد شهرها موثر باشد. شبکه جایگاه های سوخت رسانی از جمله خدمات شهری است، که به عنوان تامین کننده سوخت بخش حمل و نقل شهری عمل نموده و به نوبه ی خود از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی، ایمنی و محیط زیستی دارای اهمیت می باشد. در این مطالعه در ابتدا ۱۸ معیار در سه محیط اقتصادی- اجتماعی، فیزیکی و فنی و عملیاتی به عنوان معیار های موثر انتخاب شدند. سپس داده های مکانی در محیط GIS استاندارد و به لایه های اطلاعاتی جدید تبدیل شدند. هر کدام از معیارها و زیرمعیارها با توجه به اهمیت آن ها در مکان یابی جایگاه های بهینه عرضه سوخت CNG، از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن دهی شدند و بعد از تلفیق لایه های وزن دار، نقشه ی پهنه های جایگاه های بهینه عرضه سوخت CNG تولید شد. با توجه به نتایج ۵۸/۴۸ درصد از منطقه دارای پتانسیل مناسب برای احداث جایگاه عرضه سوخت CNG می باشد، همچنین از بین ۸ جایگاه سوخت CNG و دوگانه موجود در شهر اهواز فقط ۲ جایگاه با شرایط مناسب در شمال منطقه ۲ قرار گرفته اند. ۳ جایگاه در مناطق کاملا نامناسب، ۲ جایگاه در مناطق نامناسب و ۲ جایگاه در مناطق متوسط قرار گرفتند. در نتیجه می توان بیان داشت که شهر اهواز پتانسیل بالایی جهت احداث جایگاه عرضه سوخت داشته، اما با عدم مکان یابی صحیح جایگاه سوخت CNG روبروست، که این امر با مدیریت صحیح و تخصیص بودجه ی مناسب جهت اجرای طرح های مکان یابی پروژه های جایگاه سوخت CNG قابل حل می باشد و می توان در راستای سیاست گذاری توسعه پایدار شهری گام برداشت.

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، جایگاه سوخت ، سیاستگزاری توسعه ، AHP ، GIS.