مقایسه مدل های IBK و M۵ با روش های زمین آماری در کیفیت آب زیرزمینی

در مدیریت کمی آب زیرزمینی، یکی از موارد بسیار مهم و اساسی، تخمین سطح آب زیرزمینی است که معمولا براساس داده هایی که از شبکه چاه های مشاهده ای بدست می آید، انجام می گردد. در این پژوهش، هدف اصلی، بررسی شوری آب زیرزمینی دشت مشهد در بازه زمانی ۱ تا ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ می باشد. برای این منظور، از دو مدل آماری IBK و M۵ استفاده و نتایج آن ها با روش های زمین آماری مقایسه گردید. در این راستا، از نمونه برداری نقطه ای با مختصات جغرافیایی X و Y استفاده شد. همچنین، متغیر کلر به عنوان یک متغیر مهم و معیاری برای شوری آب زیرزمینی مد نظر قرار گرفت. دلیل اصلی انتخاب کلر به­عنوان متغیر مورد بررسی، همبستگی مناسب آن با ضریب هدایت الکتریکی است. در نهایت، نتایج نشان داد که مدل IBK عملکرد بهتری نسبت به مدل M۵ و روش های زمین آماری داشت. با استفاده از مدل IBK، میزان دقت در پیش بینی شوری آب زیرزمینی به شکل قابل توجهی افزایش یافت. بر اساس مقادیر آماری به دست آمده، می توان نتیجه گرفت که مدل IBK با داشتن ضریب تییین برابر با ۹۸/۰، خطای جذر میانگین مربعات برابر با ۸۵/۲۰۰ و میانگین خطای مطلق برابر با ۴۸/۹۷، بهترین مدل برای پیش بینی شوری آب زیرزمینی در دشت مشهد است. در نتیجه، مدل IBK قابلیت بالایی در تخمین دقیق شوری آب زیرزمینی را دارد و می توان آن را به عنوان یک ابزار موثر در مدیریت کمی آب زیرزمینی، به کار برد. این مدل با دقت و عملکرد بالا، می تواند به مدیران و تصمیم گیران در اتخاذ تدابیر و راهبرد های مناسب برای حفظ و بهینه سازی منابع آب زیرزمینی کمک کند.

کلیدواژه ها:

آب زیرزمینی ، دشت مشهد ، شوری ، واریوگرام ، نرم افزار WEKA