مدل سازی تصادفی جریان رودخانه با استفاده از تحلیل سری های زمانی

مدل سازی تصادفی به عنوان یک چارچوب قدرتمند برای درک طبیعت پیچیده، پویا و عدم قطعیت جریان رودخانه عمل می کند. این مقاله به تحلیل دو مدل تصادفی سری زمانی شامل مدل های خودهمبسته میانگین متحرک و تحلیل طیفی در سری داده های جریان رودخانه می پردازد. مدل های مزبور در مدل سازی و پیش بینی داده های ماهانه جریان رودخانه در برخی ایستگاه های هیدرومتری حوزه آبریز اترک در بازه زمانی سال های ۱۳۶۰ تا ۱۳۹۸ بکار گرفته شده است. برآوردهای خطای پیش بینی ها یعنی ریشه میانگین مربعا ت خطا و میانگین خطاهای مطلق برای مقایسه دو مدل مزبور به منظور شناسایی مناسب ترین آنها استفاده شد . نتایج نشان داد مدل تجزیه و تحلیل طیفی جریان علیرغم سادگی حاکی از توصیف تغییرپذیری نسبتا خوبی از جریان است . در مرحله صحت سنجی، مدل خودهمبسته میانگین متحرک، خطای کمتری از سایر مدل ها نشان داد و لذا برایپیش بینی جریان ماهانه رودخانه در ایستگاه های مشابه توصیه می شود . در مجمو ع روش های کلاسیک داده کاوی ابزارهای ارزشمندی برای بهبود دقت پیش بینی های جریان رودخانه و فهم ارتباطات غیرخطی در سیستم های هیدرولوژیکی ارائه می دهند .

کلیدواژه ها:

پیش بینی جریان ، تحلیل طیفی ، داده کاوی ، رودخانه اترک