سنجش و مقایسه ی ردپای بوم شناختی و ظرفیت زیستی شهرستان های استان مازندران

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 240

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GDIJ-22-76_001

تاریخ نمایه سازی: 19 تیر 1403

چکیده مقاله:

در دهه های اخیر مشکلات محیط زیستی ناشی از فعالیت های انسانی، به­عنوان یک چالش جدی برای توسعه پایدار جهانی مطرح شده اند. یکی از مفاهیم کلیدی در این زمینه، ردپای بوم شناختی است که به میزان مصرف منابع طبیعی توسط جامعه انسانی اشاره دارد و در مقایسه با مفهوم ظرفیت زیستی که نشان دهنده توانایی زمین برای تامین نیازهای انسانی و جذب پسماندها است، کمبود بوم شناختی منطقه را مورد ارزیابی قرار می دهد. پژوهش حاضر، به تحلیل تولیدات بیولوژیکی به­منظور محاسبه میزان بار و فشار وارده بر طبیعت در اثر بهره برداری انسان و میزان ظرفیت زیست کره جهت ارائه زمین مورد نیاز برای جذب کربن، مصارف انرژی، حمل ونقل و . . .  پرداخته است. در این پژوهش برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش ردپای اکولوژیک با واحد اندازه گیری هکتار جهانی (gha) استفاده شده و کمبود بوم شناختی شهرستان های استان مازندران برآورد شده است. نتایج نشان می دهد سرانه کمبود بوم شناختی کل استان در سال ۱۴۰۰، برای هر مازندرانی ۴۹/۰- درصد هکتار جهانی است. این مهم بیانگر عدم تعادل میان فعالیت های اقتصادی و حفظ محیط زیست و همچنین مصرف بیش ازحد منابع طبیعی است. قائم­شهر با بیشترین سرانه کمبود بوم شناختی (۰۳/۱- هکتار جهانی) ناپایدارترین شهرستان و گلوگاه با بیشترین سرانه مازاد بوم شناختی (۵۴/۲ هکتار جهانی) پایدارترین شهرستان استان هستند. پژوهش حاضر می تواند پایه ای برای تصمیم گیران و مسئولان جهت اتخاذ تدابیر مناسب و تصمیم گیری های آگاهانه برای حفظ محیط زیست باشد و توسعه پایدار مناطق را ایجاد کند.

نویسندگان

صدیقه لطفی

استاد گروه جفرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

توحید علیزاده

دانشجوی دکتری گروه جفرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسماعیل زاده، حسن؛ معصومه براری؛ علیرضا رحمتی (۱۳۹۵). شاخص ردپای ...
  • https://www.envjournal.ir/article_۴۹۸۰۱.htmlجمعه پور، محمود؛ حسین حاتمی نژاد؛ سارا شهانواز (۱۳۹۲). بررسی ...
  • https://jhgr.ut.ac.ir/article_۳۵۲۵۲.htmlحبیبی، کیومرث؛ آرمان رحیمی کاکه جوب؛ محمد حامد عبدی (۱۳۹۲). ...
  • https://gps.gu.ac.ir/article_۵۳۴۰.htmlدلیری، حسن؛ نادر مهرگان (۱۳۹۵). سنجش پایداری توسعه در استان ...
  • https://erd.um.ac.ir/article/view/۵۷۹۵۸/article_۲۵۸۹۶.html?lang=faرضی، داود (۱۳۹۴). سنجش و تحلیل رد پای بوم شناختی ...
  • https://shahr.journals.umz.ac.ir/article_۱۲۳۰.htmlسازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مازندران (۱۴۰۲). گزارش عملکرد ...
  • https://mazandaran.mporg.irسالنامه آماری مازندران (۱۳۹۷). سالنامه آماری استان مازندران، معاونت آمار ...
  • https://mazandaran.mporg.ir/Portal/View/Page.aspx?PageId=fe۹be۶۰۶-e۰c۱-۴d۱f-۹e۹b-۶eba۹۹۳۸۰۳e۸سالنامه آماری مازندران (۱۳۹۸). سالنامه آماری استان مازندران، معاونت آمار ...
  • https://mazandaran.mporg.ir/Portal/View/Page.aspx?PageId=fe۹be۶۰۶-e۰c۱-۴d۱f-۹e۹b-۶eba۹۹۳۸۰۳e۸سالنامه آماری مازندران (۱۴۰۰). سالنامه آماری استان مازندران، معاونت آمار ...
  • https://mazandaran.mporg.ir/Portal/View/Page.aspx?PageId=fe۹be۶۰۶-e۰c۱-۴d۱f-۹e۹b-۶eba۹۹۳۸۰۳e۸صمدپور، پریماه؛ شهرزاد فریادی (۱۳۸۷). تعیین ردپای اکولوژیکی در نواحی ...
  • https://jes.ut.ac.ir/article_۱۹۳۳۱.htmlضیایی، محمود؛ اسماعیل قادری؛ ساسان احمدی (۱۳۹۶). تعیین ظرفیت تحمل ...
  • https://gaij.usb.ac.ir/article_۳۴۷۶_۴۱۷۹۴۴cf۴۰e۰۸a۱۸۹۶۲۴fa۳۱d۹eef۵۰۷.pdfعلی زاده، توحید (۱۳۹۴). تبیین نقش و کارکرد مکمل گرایی ...
  • https://centlibrary.sbu.ac.ir/site/catalogue/۳۹۰۱۴۵علیزاده، هوشمند؛ وریا لطفی؛ صلاح الدین ویسی (۱۳۹۷). ارزیابی اثرات ...
  • ارزیابی ردپای بوم شناختی و ظرفیت زیستی اکوسیستم شهری ( مطالعه موردی: شهر همدان) [مقاله ژورنالی]
  • https://www.sid.ir/paper/۳۸۷۶۶۴/faکوزه گر کالجی، لطفعلی؛ آرمان مسلمی؛ محمد مرادی؛ حسین رفیعی ...
  • https://envs.sbu.ac.ir/article_۹۷۹۶۷.htmlلطفی، صدیقه؛ مجتبی شهابی شهمیری (۱۴۰۱). بررسی تطبیقی پتانسیل روابط ...
  • https://hmes.samt.ac.ir/article_۲۵۱۳۹۰.htmlنظری، مریم؛ محسن کلانتری (۱۴۰۱). بررسی عوامل موثر بر ردپای ...
  • https://gep.ui.ac.ir/article_۲۷۰۷۳.htmlAhmad, M., Ahmed, Z., Yang, X., Hussain, N., & Sinha, ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.gr.۲۰۲۱.۰۹.۰۱۲Akrour, S., & Grimes, S (۲۰۲۲). Is the ecological footprint ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۳۹۰/su۱۴۰۳۱۴۱۸Braun, S (۲۰۲۱). Urban Ecological Footprint of the City of ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.jclepro.۲۰۲۲.۱۳۰۳۶۳Galli, A., Kitzes, J., Wermer, P., Wackernagel, M., Niccolucci, V., ...
  • https://www.witpress.com/Secure/elibrary/papers/۹۷۸۱۸۴۵۶۴۶۵۴۷/۹۷۸۱۸۴۵۶۴۶۵۴۷۰۲۳FU۱.pdfGlobal Footprint Network (۲۰۲۳). Global Footprint Network (Accessed: ۵ Aug ...
  • https://shiga-u.repo.nii.ac.jp/?action=repository_uri&item_id=۱۰۹۹۱&file_id=۱۹&file_no=۱Li, P., Zhang, R., & Xu, L (۲۰۲۱). Three-dimensional ecological ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۱۴۷۰۱۶۰X۲۱۰۰۷۸۲۲McDonald, G. W., & Patterson, M. G (۲۰۰۴). Ecological footprints ...
  • https://www.unece.org/fileadmin/DAM/hlm/prgm/urbanenvperf/conference/tenth_bratislava/documents/topic۲.۰۸.meijers.pdfMir, A., Sobhani, P., & Sayahnia, R (۲۰۲۲). Assessment of ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.rineng.۲۰۲۲.۱۰۰۶۷۳Rashid, A., Irum, A., Malik, I. A., Ashraf, A., Rongqiong, ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۰۹۵۹۶۵۲۶۱۷۳۲۱۸۷XRees, W.E (۱۹۹۲). Ecological footprints and appropriated carrying capacity: what ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/full/۱۰.۱۱۷۷/۰۹۵۶۲۴۷۸۹۲۰۰۴۰۰۲۱۲Rees, W.E (۱۹۹۲). Ecological footprints and appropriated carrying capacity: what ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/full/۱۰.۱۱۷۷/۰۹۵۶۲۴۷۸۹۲۰۰۴۰۰۲۱۲Rees, W.E., Wackernagel, M (۱۹۹۴). Ecological footprints and appropriated carrying ...
  • https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=mEgJKckv-awC&oi=fnd&pg=PA۱۵۱&ots=x۱dtGuWu۷I&sig=jj۹w۱fpqi-HFNQx۸PQUokBuDALIv=onepage&q&f=falseWackernagel, M (۱۹۹۴). Ecological Footprint and Appropriated Carrying Capacity: a ...
  • https://open.library.ubc.ca/media/download/pdf/۸۳۱/۱.۰۰۸۸۰۴۸/۱Wackernagel, M., Rees, W.E (۱۹۹۶). Our Ecological Footprint: Reducing Human ...
  • http://w.tboake.com/۲۰۱۳/EF_Reading_Assignment_۱of۲.pdfWu, J., & Bai, Z (۲۰۲۲). Spatial and temporal changes ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۰۳۰۱۴۲۰۷۲۱۰۰۴۹۹۲Yang, Y., & Cai, Z (۲۰۲۰). Ecological security assessment of ...
  • نمایش کامل مراجع