تنظیم نظام پرداخت مطلوب در حوزه سلامت با الگوی «ساز تار ایرانی»

هدف: نظام‎های پرداخت در سازمان های حوزه سلامت مهم، رفتارساز و پویا هستند. با توجه به چالش های موجود در نظام پرداخت که نشان دهنده کمبود توازن مقدار و تعادل نسبت پرداخت در داخل و بین رده‎های کاری مختلف است، نیاز به یک الگوی جدید برای تنظیم نظام پرداخت مطلوب احساس می شد که در این مقاله پیشنهاد گردید. منابع اطلاعاتی و روش های انتخابی برای مطالعه: در این مطالعه مروری، جستجو در پایگاه های داده PubMed، ScienceDirect  و با کلمات کلیدی «روش پرداخت»، «نظام پرداخت» و «ویژگی‎ها» یا «مولفه ها» و معادل انگلیسی آن‎ها یعنی به ترتیب: «Payment Methods»، «Payment System» و «Characteristics» یا «Components» انجام شد. درمجموع ۱۶ مقاله فارسی و انگلیسی انتخاب شدند که درباره ویژگی‎ها و مولفه های نظام پرداخت در متن مقاله بحث کرده بودند. هم چنین دستورالعمل های مربوط به کارانه پزشکان و تعرفه گذاری خدمات پرستاری در ۵ سال گذشته از سایت وزارت بهداشت دریافت و مرور شدند. درنهایت یک الگوی جدید بر اساس نظر تیم تحقیق پیشنهاد و بر مبنای آن، بر روی نظام های رایج پرداخت در نظام سلامت بحث شد. یافته ها: در این مطالعه الگوی تار ایرانی به عنوان راهنمای تنظیم نظام پرداخت مطلوب معرفی شد. در این الگو ۶ کوک تنظیم (کفایت، صرفه، رفتار مطلوب، سهولت محاسبه، تمایز و مساوات) که دوبه دو باهم جفت هستند، در ۳ محور برای تنظیم روش های پرداخت تعبیه شده است. سپس جایگاه نظام‎های پرداخت رایج (شامل حقوق، سرانه، کارانه و مبتنی بر عملکرد) در محورهای سه گانه این الگو موردبررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: در مطالعات پیشین، تنظیمات یک نظام پرداخت مطلوب به صورت موردی بیان شده و ارتباط بین آن ها کمتر مطالعه شده است. درحالی که کوک‎های تنظیمی شش گانه الگوی تار ایرانی با یکدیگر مرتبط اند. استفاده از این الگو به سازمان‎ها کمک می کند بهتر بتوانند اجزای نظام پرداخت خود را در سطح فردی، درون گروهی و بین گروهی تنظیم کنند.

کلیدواژه ها:

Payment methods ، Payment system ، Healthcare ، Iranian Tar Model ، Salary ، Fee-for-Service ، Capitation ، Pay for Performance ، روش پرداخت ، نظام پرداخت ، مراقبت سلامت ، الگوی ساز تار ایرانی ، حقوق ، کارانه ، سرانه ، مبتنی بر عملکرد