ارزیابی صحت و دقت روش های تعیین موقعیت جهانی در نقشه برداری جاده های جنگلی (مطالعه موردی: جنگل جواهرده رامسر)

مقدمه: جاده های جنگلی از ضروری ترین زیرساخت ها برای دسترسی و فعالیت های مدیریتی واحدهای جنگل هستند. مدیریت پایدار جاده ها نیازمند داشتن اطلاعات مکانی درست از شبکه جاده هاست. در این زمینه روش های مختلفی از نظر صحت، دقت، کارایی و هزینه برای تهیه موقعیت مکانی جاده ها وجود دارد. به دلیل قرار داشتن جاده های جنگلی در مناطق دوردست، کمبود ایستگاه های مرجع، احتمال دسترسی نداشتن به شبکه آنلاین و شرایط موثر بر خطا، بررسی روش های دقیق تعیین موقعیت جاده ها از نظر صحت و دقت به منظور طراحی و اجرای دقیق آنها برای کاهش حجم عملیات خاکی، هزینه های مرتبط با آن و مدیریت آنها ضروری است.مواد و روش ها: در این پژوهش، صحت و دقت روش های تعیین موقعیت مانند PPK، RTK، بسترهای موجود آنلاین O-RTK مانند شمیم، سامانه موقعیت یاب جهانی دستی و نرم افزار تلفن همراه در ۵ کیلومتر از جاده های جنگلی ارتباطی و درجه دو حوزه ۳۰ رامسر بررسی شد. ابتدا از روش استاتیک سریع، مختصات به منطقه پژوهش گسترش داده شد و بعد از پس پردازش و تعیین نقاط مرجع، مختصات دقیق همه نقاط کنترل زمینی روی آکس جاده به روش مستقیم به دست آمد. سپس مختصات همه نقاط، از روش های مختلف در سه نوبت اندازه گیری شد و برای بررسی صحت و دقت روش های تعیین موقعیت از آزمون های t تک نمونه ای، ویلکاکسون و تجزیه واریانس استفاده شد.یافته ها: نتایج آماری بررسی صحت نشان داد که بیشترین میانگین خطا ۵۳/۲ متر و ۳۸/۲ متر به ترتیب برای GPS دستی و اپلیکیشن و کمترین آن ۰۴۸/۰ متر ، ۰۴۹/۰ متر و ۰۹۷/۰ متر به ترتیب برای PPK، RTK و شمیم بوده است. مقدار RMSE نشان داد که روش های اندازه گیری سامانه موقعیت یاب جهانی دستی و اپلیکیشن، کمترین صحت و روش های PPK، RTK و شمیم، بیشترین صحت را دارند. براساس آزمون های t تک نمونه ای و ویلکاکسون، مقدار خطا (Di) برای همه روش های بررسی شده در این تحقیق برابر نیست. نتایج بررسی دقت نشان داد که روش سامانه موقعیت یاب جهانی دستی با میانگین فاصله ۱۴۰۸/۱ متر کمترین دقت و روش های شمیم با میانگین فاصله ۰۶۲۱/۰ و RTK با میانگین فاصله ۰۶۳/۰ متر بیشترین دقت را دارند. آزمون تجزیه واریانس داده ها نشان داد که روش های اپلیکیشن، شمیم و PPK، فواصل برابر بین نقاط و همگرایی بیشتر دارند.نتیجه گیری: از یافته های این تحقیق می توان نتیجه گرفت که روش اندازه گیری PPK، بیشترین صحت و روش اندازه گیری شمیم بیشترین دقت را دارند. بنابراین برای اهدافی مانند بهینه سازی طرح شبکه جاده های جنگلی یا خط پروژه که به اطلاعات مکانی درست نیاز دارند، می توان از این روش ها بهره برد.

کلیدواژه ها:

استاتیک سریع ، اطلاعات مکانی ، جاده های جنگلی ، دقت ، صحت