تاثیر آموزش خود مراقبتی بازخوردمحور بر تبعیت از رژیم دارویی بیماران تحت همودیالیز مرکز پزشکی خاص شرق شهر تهران

مقدمه : از مشکلات جدی در بیماران تحت همودیالیز عدم تبعیت دارویی می­باشد. روش­های آموزشی تعاملی مناسب می­تواند نیازهای آموزشی بیماران را برطرف کند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش بازخورد محور بر تبعیت از رژیم دارویی بیماران تحت همودیالیز انجام گردید. روش کار : این یک مطالعه نیمه تجربی می­باشد. تعداد ۶۰ نفر بیمار تحت درمان همودیالیز بخش دیالیز مرکز پزشکی خاص شرق شهر تهران از بهمن ۱۴۰۱ تا شهریور ماه ۱۴۰۲ مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه گیری بصورت در دسترس و گمارش تصادفی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل برگه اطلاعات جمعیت شناختی و مقیاس ۸ آیتمی تبعیت دارویی موریسکی (MMAS-۸) بودند. گروه مداخله آموزش بازخورد محور را حین دیالیز  طی سه جلسه هر جلسه ۳۰ تا ۴۵ دقیقه، دریافت کردند. گروه کنترل پس از اتمام پژوهش مداخله را دریافت نمودند. هر دو گروه ۴ هفته بعد مجددا مقیاس ۸ آیتمی تبعیت دارویی MMAS-۸ را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آماره های توصیفی، آزمون های پارامتریک و نا پارامتریک در نرم افزارSPSS  نسخه ۲۲ تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: هر دو گروه از نظر سن، تحصیلات، مدت زمان انجام همودیالیز همگن بودند (۰۷/۰=P).  بعد از آموزش بازخورد محور ۷۰ درصد بیماران همودیالیزی از تبعیت دارویی ضعیف، ۷/۲۶ درصد تبعیت دارویی متوسط و ۳/۳ درصد هم از تبعیت بالای دارویی داشتند. در مجموع آموزش خود مراقبتی بازخوردمحور  اثر متوسط ( اندازه اثر ۶۳/۰) بر تبعیت دارویی نشان داد (۰۰۲/۰=P). نتیجه گیری:  نتایج مطالعه حاضر نشان داد آموزش بازخورد محور  می تواند خود مراقبتی بیماران دیالیزی را در زمینه تبعیت از رژیم دارویی بهبود بخشد. لذا پیشنهاد می شود به منظور ارتقائ سلامت بیماران  این روش آموزشی در  برنامه مراقبتی منظور شود.

کلیدواژه ها:

Hemodialysis ، medication adherence ، Teach-back education ، همودیالیز ، تبعیت دارویی ، آموزش بازخورد محور