بررسی تغییرات هزینه های تامین سبد غذائی مطلوب جامعه ایرانی و وضعیت آن در کشور در چند سال اخیر

مقدمه : با توجه به اهمیت تغذیه و مصرف مواد غذائی در برنامه ریزی بودجه و سبد خرید خانوار و تاثیر مستقیم قیمت ها بر آن، این مقاله به روش غیرمستقیم به بررسی هزینه تامین سبد غذائی مطلوب جامعه ایرانی ، در کل و به تفکیک اجزای آن بر اساس متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور از سال ۱۳۹۹ تا مهر ۱۴۰۱ می پردازد.روش کار: در این مطالعه اطلاعات سرانه مطلوب مصرف برگرفته از سبد غذائی مطلوب کشور است و اطلاعات هزینه خانوار نیز از دو واحد مرکز آمار ایران و بانک مرکزی اخذ شد. هزینه تامین سبد غذائی مطلوب جامعه ایرانی در کل و به تفکیک اجزای آن بر هر فرد و یک خانواده ۴ نفره محاسبه گردید و پس از استخراج اطلاعات هزینه تامین سبد غذائی مطلوب از سال های ۱۳۹۹ تا مهر ۱۴۰۱، این اطلاعات برای بررسی روند، مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد که بر اساس هزینه های تامین سبد مطلوب خانوار، متوسط هزینه خرید مواد غذائی برای یک خانوار ۴ نفره در سال ۱۳۹۹ حدود سه میلیون و دویست هزارتومان بود که در اسفند سال ۱۴۰۰ با ۲۷ % افزایش به رقم چهارمیلیون و سیصد و شصت و پنج هزار تومان و در مهر ۱۴۰۱ با ۳۵ % افزایش نسبت به اسفند سال ۱۴۰۰ به رقم شش میلیون و هفتصد و هشتاد و پنچ هزار تومان رسیده است . اگر حتی خطای بزرگ ۵۰% را برای محاسبات و عوامل دیگری که در روش غیر مستقیم وجود دارد بپذیریم ، قرار دادن نصف این مبلغ به عنوان هزینه های سبد غذائی خانوار و لحاظ نمودن سهم شاخص این بخش در کنار سایر هزینه های خانوار حداقل حقوق برای حفظ توانائی خانوار خصوصا خانوارهای کم درآمد با حقوق های کارگری ، به رقم حدود دوازده میلیون تومان خواهیم رسید که با وضعیت حقوقی این قشر هم خوانی ندارد.نتیجه گیری : پیشنهاد می شود بازنگری در مبالغ حقوق و دستمزدها متناسب با تورم و قیمت های مواد غذائی و هزینه های خانوار به عنوان یک الویت اصلی در کنار نظارت دقیق بر قیمت ها مورد توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان قرار بگیرد.

کلیدواژه ها:

امنیت غذائی ، سبد غذائی مطلوب ، هزینه خوراک