تاثیر مواد نفتی و هوادیدگی فیزیکی بر آب گریزی و ویژگی های هیدرولیکی دو خاک لوم شنی و لوم رسی

در این پژوهش تاثیر مواد نفتی و هوادیدگی فیزیکی بر آب گریزی و ویژگی های هیدرولیکی دو خاک لوم شنی و لوم رسی بررسی شد. خاک ها با سه سطح مواد نفتی (۰، ۵/۰ و ۱%) و با دو شرایط ساختمانی خاک (دست خورده و هوادیده فیزیکی) تیمار شدند. سپس آب گریزی خاک به روش زمان نفوذ قطره آب (WDPT)، و منحنی مشخصه رطوبتی و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک در تیمارهای آزمایشی اندازه گیری شد. داده های منحنی مشخصه رطوبتی خاک با معادله ون گنوختن مدل سازی شد. نتایج نشان داد به دلیل افزایش آب گریزی (WDPT) در اثر افزودن مواد نفتی، نگهداشت آب خاک کاهش یافت. با افزایش درجه آب گریزی خاک (ناشی از افزودن نفت)، هدایت هیدرولیکی اشباع (K_S) (از مقدار ۹۸/۷ در شاهد به cm h-۱ ۶۴/۵ در تیمار ۱%) و رطوبت اشباع (θ_s) (از مقدار ۵۴۷/۰ در شاهد به cm۳ cm-۳ ۴۵۷/۰ در تیمار ۱%) و رطوبت باقی مانده (θ_r) (از مقدار ۱۲۲/۰ در شاهد به cm۳ cm-۳ ۱۱۲/۰ در تیمار ۱%) کاهش معنی داری یافته و پارامترهای مقیاس () (از مقدار ۱۳۰/۰ در شاهد به cm-۱ ۲۴۰/۰ در تیمار ۱%) و شکل (n) (از مقدار ۳۶/۱ در شاهد به ۵۶/۱ در تیمار ۱%) افزایش معنی داری یافتند. هیدروکربن های نفتی سبب کاهش آب فراهم خاک برای گیاه (از مقدار ۰۸۴/۰ در شاهد به cm۳ cm-۳ ۰۴۹/۰ در تیمار ۱%) شدند. درجه آب گریزی (WDPT) در خاک هوادیده فیزیکی (s ۲/۳۰) نسبت به خاک دست خورده (s ۹/۲۳) به طور معنی داری بیش تر بود. نتایج این پژوهش در مدیریت خاک های آلوده به نفت در شرایط مختلف (بافت و ساختمان خاک) قابل استفاده خواهد بود.

کلیدواژه ها:

آب گریزی خاک ، پارامتر شکل ، پارامتر مقیاس ، مدل ون گنوختن ، منحنی مشخصه رطوبتی خاک