ارزیابی و پایش تغییرات کمی فضای سبز شهر خرم آباد با استفاده از داده های سنجش از دور و سنجه های سیمای سرزمین

فضاهای سبز شهری به عنوان بخش مهمی از اکوسیستم ­های شهری، اثرات و خدمات اکولوژیکی بسیاری را به شهرها ارائه می­ دهند. هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی و تحلیل کمی تغییرات فضای سبز شهری در شهر خرم ­آباد با استفاده از داده های سنجش ­­از­دور و سنجه های سیمای سرزمین است.در این پژوهش، به منظور تهیه نقشه­ های شهر از تصاویر سنجنده ­های +TM ، ETM و OLI ماهواره­ های لندست ۵، ۷و ۸ به ترتیب متعلق به سال ­های ۱۹۸۷، ۲۰۰۳ و ۲۰۱۹ استفاده شد. پس از انجام پیش ­پردازش­ های لازم، طبقه ­بندی تصاویر به روش حداکثر احتمال در محیط نرم افزار ENVI انجام گرفت. به کمک سنجه های منتخب سیمای سرزمین شامل مساحت طبقه (CA)، تعداد لکه (NP)، درصد پوشش (PLAND) و متوسط نزدیک ترین فاصله همسایگی (ENN-MN)، تجزیه و تحلیل ترکیب و توزیع فضای سبز در سطح مناطق سه گانه شهر خرم آباد انجام شد. نتایج نشان داد که فضاهای سبز به میزان قابل توجهی چه از لحاظ تعداد لکه و چه از لحاظ مساحت روند کاهشی را داشته اند به طوری که از ۷۰۳/۸ هکتار در سال ۱۹۸۷به میزان ۶۲۹/۸۸ هکتار در سال ۲۰۱۹ رسیده است. همچنین نتایج حاصل از بررسی سنجه های سیمای سرزمین برای ارزیابی ترکیب و توزیع لکه ­های سبز بیانگر عدم توزیع یکنواخت در سطح شهر بوده، به طوری که محدوده ­ی منطقه یک و سه شهر خرم آباد به لحاظ ترکیب و توزیع لکه­ های سبز در وضعیت نامناسبی قرار دارند. همچنین یافته ها گویای آن است که شهر خرم آباد در زمینه پراکنش متعادل فضاهای شهری دچار کمبودهایی بوده و توزیع فضایی آنها دارای شرایط مطلوب نیست. بنابراین باید از طریق ایجاد پیوستگی بین مناطق دارای لکه ­های سبز گسسته و با مساحت کم، در راستای بهبود وضعیت این مناطق، برنامه ­ریزی لازم صورت گیرد. یافته­ های این تحقیق بر لزوم توجه بیشتر به مدیریت پایدار سیمای فضای سبز شهری خرم ­آباد و جلوگیری از تخریب آن در این شهر تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

اکولوژی سیمای سرزمین ، تصاویر ماهواره ای ، شهر پایدار ، فضای سبز شهری ، شهر خرم آباد