مقایسه شاخص های تولیدمثلی بین و درون جمعیت های مختلف کپور معمولی (Cyprinus carpio)

هدف این مطالعه، مقایسه شاخص های تولیدمثلی مولدین بین و درون (تیمار شاهد و منتخب) چهار جمعیت مختلف کپور معمولی با منشاء تاتا مجارستان (TATA)، شمال ایران، چین (RAN) و جنوب ایران (خوزستان) است. تیمار شاهد در هر جمعیت شامل میانگین جمعیت مولدین و تیمار منتخب شامل ۳۰ درصد بالای میانگین (جدای از ماهیان شوتر با رشد بی رویه و خارج از نرم جامعه) جهت محاسبه پیشرفت ژنتیکی در نظر گرفته شد. شاخص های تولیدمثلی نر و ماده به ترتیب با ارزیابی کیفیت اسپرم (اسپرماتوکریت، تراکم اسپرم، درصد تحرک و طول دوره تحرک اسپرم) و با اندازه گیری هم آوری کاری و نسبی، قطر تخمک و تخم آب کشیده، نرخ لقاح و تفریخ، نرخ بازماندگی لارو و اندازه لارو پس از خروج از تخم بررسی شد. نتایج نشان داد که با وجود هم آوری بالا در جمعیت جنوب ایران، کمترین اندازه قطر تخم و نرخ بازماندگی لارو در این جمعیت دیده شد (۰۵/۰p<). اگرچه جمعیت با منشا چین (شاهد و منتخب) دارای کمترین حجم اسپرم استحصالی، کمترین تراکم اسپرم در هر میلی لیتر و کمترین درصد اسپرماتوکریت بین جمعیت های مختلف بود، اما تیمار منتخب بیشترین درصد اسپرم متحرک و مدت زمان تحرک تا ایستایی کامل را از آن خود کرده بود که منجر به بیشترین درصد لقاح متعلق به این جمعیت گردید (۰۵/۰p<). بیشترین نرخ بازماندگی ۲۴ ساعت پس از تفریخ در جمعیت های با منشاء چین (شاهد و منتخب) و شمال ایران شاهد و کمترین آن در جمعیت تاتا (شاهد و منتخب)، شمال ایران-منتخب و جنوب ایران مشاهده شد (۰۵/۰p<). بالاترین نرخ بازماندگی لارو ۷۲ ساعت پس از تفریخ در جمعیت چینی شاهد دیده می شود، هرچند تفاوت معنی داری با جمعیت های شمال ایران (شاهد و منتخب) و تاتا-شاهد ندارد. اما اختلاف آن با جمعیت های جنوب ایران، تاتا-منتخب و منشا چین-منتخب معنی دار است (۰۵/۰p<). اندازه لارو در جمعیت تاتا منتخب و شمال ایران شاهد و جنوب ایران منتخب کوچکتر از سایر جمعیت هاست (۰۵/۰p<). اندازه لارو در جمعیت شمال ایران بین تیمار شاهد و منتخب تفاوت معنی داری ندارد، اما در جمعیت چینی و تاتا به طور معنی داری در شاهد بیشتر از منتخب است. یافته ها نشان داد که انتخاب مولدین بزرگ تر بر شاخص های تولیدمثل درون جمعیت ها و میزان بقاء لاروی در نسل F۱ تاثیری نداشت. با این حال، اندازه لارو را بهبود بخشید. جمعیت چینی و شمال ایران به ترتیب در شاخص های تولیدمثلی جنس نر و ماده دارای بهترین عملکرد بودند و شاید ارزش آن را داشته باشد که دورگه گیری بین این دو جمعیت مطالعه شود.

کلیدواژه ها:

اصلاح نژاد ، مولد کپور ، تکثیر ، هماوری ، تخمک ، اسپرم