تحلیل تطبیقی نمایشنامه های معناباخته «جشن تولد» پینتر و «ماه عسل» ساعدی

تئاتر معناباخته (ابسورد)، شاخص ترین تحول تئاتر در دوران پس از جنگ دوم جهانی است که با استفاده از فنون گوناگون نمایشی می کوشد تا پوچی حال و روز بشر را به کمک شکلی همان قدر بی معنا نمایش دهد. هدف این پژوهش، تطبیق و مقایسه دو نمایشنامه جشن تولد پینتر و ماه عسل ساعدی با استناد به آموزه های مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی است که هدف آن، مطالعه تاثیرات و تشابهات آثار ادبی ملت هاست. روش کار مبتنی بر توصیف و تحلیل است و نتایج این پژوهش نشان می دهد که ساعدی با مولفه های تئاتر معناباخته و آثار پینتر آشنا بوده است و اثر او شباهت های چشمگیری با نمایش پینتر دارد. در هر دو اثر شکل نمایش در هماهنگی کامل با مضمون، ازهم گسیختگی، پریشانی و پوچی زندگی را بازنمایی می کند. استفاده از گفت وگوهای بی مایه، آشفته، تکراری و طولانی مهم ترین عنصر نمایشی و تنها رویداد در شرف وقوع است. خصلت نمایشی گفت وگوها، هویت چندپاره و ناپایدار اشخاص و گذر کند و ملال آور زمان را در هماهنگی با مضمون کلان داستان بازنمایی می کند. فضا و صحنه محدود و محصور هر دو نمایش نیز روزمرگی و بیهودگی زندگی را تداعی می کند با این تفاوت که فضا در نمایش پینتر تا پناهگاهی ایمن را تداعی می کند و در نمایش ساعدی، رفته رفته به مکان محصور و دلهره آوری تبدیل می شودکه اشخاص داستان جز استحاله شدن راهی برای بیرون-رفتن از آن ندارند.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، تئاتر معناباختگی ، هارولد پینتر ، غلام حسین ساعدی. نوآوری ، تئاتر ابزورد