نقش حکومت در برقراری توازن قدرت میان طرفهای دعوا در داوریهای برخط

از جمله چالشهای مهم داوری برخط در سالهای اخیر، سوءاستفاده درصد زیادی از شرکتها و تجار از موقعیت برتر اقتصادی خود (بهویژه در حوزه تجارت الکترونیک) در مقابل طرفهای ضعیفتر قرارداد بوده است؛ برای نمونه اقدام به درج برخی شروط ناعادلانه بدون اطلاعرسانی شفاف به طرف مقابل در قرارداد کردهاند یا بعضا، بیش از حد متعارف به مراکز ارائهدهنده خدمات داروی برخط نزدیک شدهاند، بهنحوی که شائبه تبانی و یا اعمال نفوذ آنها در تصمیمگیری مسئولان و داوران این مراکز (دیوانها) را تقویت کرده است. معضلات مذکور، موجب بروز برخی دغدغهها و سوالاتی در ذهن سیاستگذاران و حقوقدانان، در خصوص نقش حکومت در برقراری توازن قدرت میان طرفهای دعوا و نیز، فلسفه و اصول پایش عملکرد دیوانهای داوری برخط شده است. پژوهش حاضر، ضمن توصیف برخی از شروط ناعادلانه مذکور و شرایط نامتوازن میان طرفین دعوا و سپس، تحلیل رویه قانونی و قضایی کشورهای پیشرو در حوزه حلوفصل برخط اختلافات (آمریکا و اتحادیه اروپا) و بررسی حقوق داخلی ایران، میکوشد تا در راستای حمایت موثر از طرفهای ضعیفتر در داوریهای برخط، پیشنهادهایی مفید و کاربردی، با امعاننظر به اصل دادرسی عادلانه، اهداف دولت الکترونیک و اصول شفافیت و مشارکت (از اصول مهم حکمرانی مطلوب) ارائه کند.

کلیدواژه ها:

حکومت ، دادرسی عادلانه ، دادگاه ، داوری برخط ، قرارداد الکترونیکی ، مصرفکننده