Analyzing the factors affecting in Spatial Planning of Value Chain Governance of Ecolodges (Study Case: Territorial Region ۹)

بوم گردی ها به عنوان یک خرده مجموعه از توسعه پایدار نقش دارند، به گونه ای که علاوه بر حفاظت از محیط طبیعی سبب رعایت برابری بین و درون نسلی، حفظ کیفیت محیط زیست، حفظ یکپارچگی و انسجام فرهنگی و همبستگی اجتماعی بین جوامع می شوند. از این رو، تقویت سازوکارهای مشارکتی، هماهنگی، عدالت، یکپارچگی، امنیت میان ذی نفعان درونی و بیرونی در بستر فضایی در زنجیره ارزش بومگردی ها سبب تقویت برنامه ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش بومگردی ها و در نهایت پایداری مقاصد گردشگری می گردد.  از این رو، هدف از پژوهش حاضر، تبیین عوامل مهم در تحقق برنامه ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش اقامتگاه های بوم گردی در مناطق روستایی مورد مطالعه است که به شیوه توصیفی -پیمایشی انجام شده و بر پایه نظرخواهی از خبرگان، ذی نفعان و گردشگران زنجیره ارزش استوار است. جامعه آماری پژوهش(شامل ۱۲۸ روستا دارای ۱۸۹ اقامتگاه بوم گردی در منطقه ۹ آمایش سرزمین (استانهای خراسان شمالی، رضوی و جنوبی)) می باشد. براساس روش تخمین شخصی، ۲۰ درصد از حجم جامعه آماری مبنا قرار گرفت که در نهایت تعداد ۲۶ روستا و ۳۸ اقامتگاه بوم گردی تعیین گردید. تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS وGIS صورت گرفت. یافته های پژوهش بر اساس آزمون t با دو نمونه مستقل نشان داد که از دیدگاه پاسخگویان تفاوت میان عوامل موثر بر برنامه ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش اقامتگاه های بوم گردی وجود دارد، به طوریکه با توجه به تفاوت میانگین عوامل درونی و بیرونی، عوامل درونی با میانگین ۲.۹۰ از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین در میان عوامل درونی و بیرونی به ترتیب بیشترین اهمیت مربوط به گویه های مشارکت پذیری حلقه های زنجیره ارزش و کارایی و اثربخشی خوشه های شبکه است. نتایج تکنیک آراس نیز نشان داد، روستاهای مورد مطالعه به لحاظ عوامل موثر بر برنامه ریزی فضایی حکمروایی زنجیره ارزش اقامتگاه های بوم گردی در منطقه با یکدیگر برابر نیستند.

کلیدواژه ها:

governance ، value chain ، eco-lodges ، Aras technique ، Territorial Region ۹. ، حکمروایی ، زنجیره ارزش ، بومگردی ، تکنیک آراس ، منطقه ۹ آمایش سرزمین