سیاست جنایی ایران قبال تغییر کاربری زمین های کشاورزی

تغییر کاربری اراضی زراعی و باغی محدوده شهرها و روستاها تا میزان زیادی نتیجه بهره برداری نادرست و بی توجهی به آنها است بررسی سیاست جنایی قبال تغییر کاربری زمین های کشاورزی و پیشگیری از جرم تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی اهمیت پیدا می کند. بر همین اساس، در تحقیق حاضر قوانین و مقررات مربوط به تغییر اراضی، از لحاظ توجه به تدابیر پیشگیرانه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که سیاست جنایی در این خصوص عمدتا بر پیشگیری کیفری واکنشی تکیه دارد. هر چند که می بایست پیشگیری غیر کیفری را نیز مورد توجه بیشتری قرار می داد. برای مرتکب این بزه کیفر خلع ید و قلع و قمع بنا و جزای نقدی تعیین شده است که اعمال این مجازات تا حدودی نقش بازدارنده در تغییر کاربری غیرمجاز ایفا نموده است اما کافی نیست. پیامدهای متعددی در حیطه حقوقی برای تغییر کاربری متصور است که علاوه بر حیطه کیفری و تعیین مجازات های مرتکب منع ثبت قانونی این زمین های تغییر کاربری داده شده از جمله آن می باشد. از منظر پیشگیری وضعی در برخی از این مقررات تلاش شده است با افزایش ابزارهای کنترلی و نظارتی، روند ساخت و ساز و انجام عملیات منجر به تغییر کاربری اراضی کشاورزی، تحت کنترل قرار گرفته و از این طریق، آماج وقوع چنین جرمی یعنی تغییر کاربری اراضی، مورد حمایت بیشتری قرار گیرد. از دیدگاه پیشگیری اجتماعی نیز می توان به الزام نهادهای فعال در این حوزه ازجمله وزارت جهاد کشاورزی وهمچنین دستگاه های فرهنگی مانند صداوسیما یا حتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش به انجام فعالیت آموزشی و تربیتی برای افزایش آگاهی و فرهنگ سازی در جهت حفظ و نگهداری کاربری اراضی کشاورزی اشاره کرد که به طور خاص در آیین نامه اجرایی قانون جلوگیری از تفکیک اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی، اقتصادی با ساختار متناسب مصوب ۱۳۹۵ و همچنین مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مورد تاکید قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: تغییر کاربری غیر مجاز ، زمین های کشاورزی ، جرم انگاری ، پیشگیری کیفری ، پیشگیری وضعی.