بررسی کاربرد خط بنایی در مساجد و ابنیه های دوره صفوی

عهد حاکمیت صفوی از نظر آثار هنری و معماری دوره درخشانی در تاریخ و تمدن ایران است. در بناهای این دوره انواعخط بنایی در کتیبه ها، ایوان ها، محرابها، زیر طاق ها، دستاندازها، زیرگنبدها، گلدسته ها و همچنین عناصر تزئینی طاقهامانند رسمی بندی ها، کاربندی ها، یزدی بندی ها، مقرنس بندی ها، طاسه سازی ها و غیره به وفور به کار رفته است و باتکنیک هایی چون کاشی هفت رنگ، آجر، سنگ تراش خورده، معرق سنگ، گچبری و آینه کاری در این دوره خودنماییمی کند. با گذشت زمان در خط بنایی از کاشی هایی با رنگ متفاوت استفاده و کاربرد آجر که رنگی یکنواخت داشت بهتدریج کنار گذاشته شد و نوشته هایی رنگارنگ در اطراف محراب ها و سردر مساجد با حروف ساده و با زاویه قائمه شکلگرفت کلمات در خط بنایی ثابت نماند و پس از چندین بار تکرار در یک شکل هندسی توانست حالت دورانی بگیرد.در این تحقیق به نمونه هایی از کاربرد خط بنایی در بناهای مسجد شیخ لطف الله، میدان نقش جهان، کاخهای عالی قاپو،چهل ستون، هشت بهشت، تالار اشرف در اصفهان و بقعه شاهزاده حسین، سردر عالی قاپو و چهلستون در قزوین، دورهصفوی باقی اشاره است. این پژوهش ضمن مطالعه خط بنایی در مساجد و ابنیه های دوره صفوی، در صدد است به روشتوصیفی-تحلیلی و کتابخانه ای به تشریح کاربردهای خط بنایی در بناهای دوره صفوی اقدام نماید.

کلیدواژه ها:

خط بنایی ، خط کوفی ، مساجد ، معماری ، صفوی.