بررسی تغییرات نقش و کارکردهای نهاد شورای برنامه ریزی و توسعه استان (با رویکرد اختیارات بودجه ای)

یکی از مباحث عمده و اساسی در طراحی نظام برنامه ریزی جامع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مسئله توسعه متوازن همزمان با تمرکززدایی می باشد، به گونه ای که در فرایند توسعه، ویژگی ها و قابلیت های هر منطقه متناسب با اختیاراتش مورد توجه قرار گیرد. بدین منظور تشکیل نهاد شورای برنامه ریزی و توسعه استان در برنامه سوم توسعه مورد پیشنهاد و تصویب قرار گرفت تا برخی از اختیارات و وظایف نهادهای مرکزی به استان ها واگذار گردد. از جمله مواد قابل واگذاری، توزیع بخشی از اعتبارات عمرانی و هزینه ای قانون سالانه بودجه، مطابق با سیاست ها و اولویت های منطقه ای و آمایش استانی بود. با توجه به اهمیت نهاد مذکور در فرایند برنامه ریزی، محقق در این پژوهش ضمن بررسی تغییرات در آیین نامه شورای برنامه ریزی و توسعه استان طی سنوات گذشته، به بررسی اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای و هزینه ای قابل توزیع در شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها می پردازد. بررسی ها نشان می دهد، تاکنون هفت آیین نامه و دوازده اصلاحیه برای تشکیلات شورای برنامه ریزی و توسعه استان مصوب شده است که در این پژوهش تعداد مواد قانونی، ترکیب اعضا، وظایف و اختیارات و کارگروه ها طی آیین نامه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته شده است. مقایسه آیین نامه سال ۱۳۷۹ و سال ۱۳۹۸ نشان می دهد، تعداد وظایف و اختیارات مندرج در آیین نامه شورا از ۱۸ به ۱۶ عنوان؛ تعداد کارگروه ها از ۱۹ به ۴؛ تعداد مواد قانونی از ۴۶ به ۱۴ کاهش یافته؛ البته این تقلیل به معنای کاهش وظایف و اختیارات نیست بلکه همزمان با گسترش، وظایف در هم ادغام شده اند. همچنین مقایسه قوانین بودجه سنواتی طی سال های ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۰ نشان می دهد، سهم اعتبارات هزینه ای و عمرانی در اختیار شورای برنامه ریزی، از ۴/۸ درصد در سال ۱۳۸۷ به ۹/۴ درصد در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است که نشان دهنده کاهش اختیارات استان در توزیع اعتبارات می باشد.

کلیدواژه ها:

شورای برنامه ریزی و توسعه استان ، نهادهای تصمیم گیری ، اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای