ماگماتیسم آداکیتی بعد از میوسن گنبد نیمه آتشفشانی قرائی، منطقه ماه نشان (غرب زنجان)

گنبد نیمه ­آتشفشانی قرائی واقع در غرب زنجان، بخشی از کمان ماگمایی ارومیه- دختر در پهنه ایران مرکزی است. گنبد قرائی درزه­ های ستونی از خود نشان می­ دهد و به داخل توالی سازند قرمز بالایی به سن میوسن و توده گرانیتوئیدی کهریزبیک به سن پروتروزوئیک بالایی نفوذ کرده است. بر اساس بررسی های سنگ نگاری، سنگ های این گنبد دارای ترکیب داسیت- ریوداسیت با بافت پورفیری و گلومروپورفیری بوده و شامل درشت بلورهای پلاژیوکلاز، بیوتیت، کوارتز و گاه هورنبلند و سانیدین در زمینه دانه ریز است. در نمودارهای سنگ شناسی، سنگ های گنبد قرائی داری ترکیب داسیت، ریوداسیت و تراکی داسیت بوده و ماهیت کالک آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی دارند. در الگوی تغییرات عناصر کمیاب بهنجارشده نسبت به گوشته اولیه، نمونه های گنبد قرائی غنی شدگی در LILE (Rb، Ba، Th، U، K و Cs)، همراه با بی هنجاری منفی HFSE (Nb، P و Ti) و بی هنجاری مثبت شاخص در Pb را نشان می دهند. در الگوی عناصر کمیاب خاکی بهنجارشده به کندریت نیز یک الگوی غنی از LREE نسبت به HREE با نسبت بالای LREE/HREE مشاهده می شود. سنگ های گنبد قرائی، ویژگی های زمین شیمیایی مشابه آداکیت ها داشته و در زمره آداکیت های غنی از سیلیس طبقه بندی می شوند. سنگ های گنبد نیمه­ آتشفشانی قرائی از ماگمای با درجه ذوب بخشی بیش از ۲۵ درصد پوسته زیرین با ترکیب گارنت- آمفیبولیت در یک محیط پس از برخورد تشکیل شده اند.

کلیدواژه ها:

زمین شیمی ، سنگ شناسی ، گنبد نیمه آتشفشانی ، آداکیت ، قرائی ، ارومیه- دختر ، زنجان