ارائه چارچوبی برای گزارشگری یکپارچه در صنعت بانکداری ایران

بحران های مالی جهانی طی دوره های مختلف، انتقادهای زیادی را از گزارشگری سنتی- به دلیل عدم افشاء اطلاعات کافی- به همراه داشته است. با پیشرفت فناوری و بروز نیازهای نوظهور؛ جامعه، مدیران و ذینفعان به اهمیت گزارشگری غیرمالی در کنار گزارشگری مالی پی برده­اند. با توجه به اهمیت بانک ها در اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی، گزارشگری یکپارچه با ادغام اطلاعات مالی و غیرمالی (زیست محیطی، اجتماعی، راهبری، اقتصادی و غیره) در یک سند واحد، کیفیت گزارشگری را بهبود بخشیده و چشم­اندازهای بانک را برای خلق ارزش مشخص می­سازد. هدف از این پژوهش شناسایی شاخص­های گزارشگری یکپارچه در صنعت بانکداری ایران است. در همین راستا پس از مطالعه ادبیات و پیشینه گزارشگری یکپارچه، گزارش سالانه ۲۷ بانک خارجی (مربوط به سال ۲۰۲۲) مورد مطالعه قرار گرفت و سپس از طریق مصاحبه با خبرگان و تحلیل محتوای مطالب، چارچوب اولیه شامل ۸ مولفه اصلی و ۴۷ شاخص کلی تدوین گردید. در ادامه با بهره گیری از پرسش نامه، روش دلفی فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) شاخص های کلی، رتبه بندی و تایید شد. در نهایت به منظور شناسایی حداکثری شاخص­ها، با استفاده از مولفه­ها و شاخص­های استخراج شده، نظر خبرگان بانکی و بررسی قوانین و مقررات، چارچوب نهایی گزارشگری یکپارچه برای صنعت بانکداری ایران شامل ۸ مولفه، ۴۷ شاخص کلی و ۱۷۲ شاخص جزئی تدوین گردید. این چارچوب می­تواند از سوی نهادهای قانونگذار و ناظر جهت تدوین استانداردها و الزامات گزارشگری به کار گرفته شود. همچنین بانک ها می­توانند به منظور شفاف سازی و افشای اطلاعات فراتر از الزامات آن را به کار گیرند.

کلیدواژه ها:

گزارشگری یکپارچه ، صنعت بانکداری ، خلق ارزش ، دلفی فازی ، شاخص