بررسی شاخص های تحمل، جوانه زنی و کارایی انتقال ذخایر بذر در گیاهچه های ارزن دم روباهی (.Setaria italica L) تحت تنش کادمیم و پلی وینیل کلرید

اخیرا با رشد سریع صنعت و کشاورزی، آلودگی خاک های زراعی به کادمیم (Cd) و ذرات پلاستیک به یک مسئله جدی تبدیل شده است. هم زمانی وجود میکروپلاستیک ها و Cd در خاک، می تواند آثار بیولوژیک متنوعی به ویژه در مراحل اولیه رشد گیاهان ایجاد کند. در این پژوهش اثر تنش Cd در حضور ذرات میکروپلاستیک پلی وینیل کلرید (PVC) بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ارزن دم روباهی (.Setaria italica L) رقم باستان، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار با غلظت های ۰، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میکرومولار Cd و میکروپلاستیک PVC با مقادیر ۰، ۱، ۲، ۴ و ۶ درصد انجام شد. صفات درصد و مهار جوانه زنی، سرعت و میانگین زمان جوانه زنی، شاخص بنیه گیاهچه، وزن ذخایر انتقال یافته بذر، کارایی انتقال و کارآیی استفاده از ذخایر بذر، جوانه زنی نسبی، سطح سمیت گیاهچه، شاخص تحمل جوانه زنی و شاخص تحمل ریشه بررسی شد. نتایج نشان داد که هر دو آلاینده منجر به کاهش اغلب شاخص های جوانه زنی شدند، با این حال حضور PVC در غلظت های خاص همراه با تنش Cd منجر به بهبود شاخص های مورد نظر گردید. به طوری که درصد جوانه زنی و کارآیی استفاده از ذخایر بذر در غلظت ۲۰۰ میکرومولار Cd به همراه ۱ درصد PVC به ترتیب به میزان ۴۳/۲ و %۲۰۶ نسبت به غلظت ۲۰۰ میکرومولار Cd افزایش یافت. بیش ترین درصد مهار جوانه زنی نیز مربوط به غلظت ۲۰۰ میکرومولار Cd بود که با مصرف ۱ درصد میکروپلاستیک ۵۲/۴ % کاهش یافت. ذرات میکروپلاستیک PVC گرچه آثار نامطلوبی بر روند جوانه زنی بذور ارزن دم روباهی داشت ولی در حضور Cd در خاک، غلظت های کم PVC می تواند تا حدودی اثر تعدیل کننده بر سمیت Cd داشته باشد.

کلیدواژه ها:

Cadmium ، Foxtail millet ، Germination ، Polyvinyl chloride ، Seed reserve. ، ارزن دم روباهی ، پلی وینیل کلرید ، جوانه زنی ، ذخایر بذر ، کادمیم.