تاثیر لیگاندهای آلی بر رشد و ترکیب شیمیایی ذرت و آزادسازی عناصر در یک خاک تیمارشده با خاکستر لاستیک

یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد و عملکرد گیاهان کمبود روی است. با توجه به اهمیت بازیافت لاستیک های فرسوده و امکان استفاده از آن ها در کشاورزی، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد خاکستر لاستیک و لیگاندهای آلی بر فراهمی عنصر روی در خاک و جذب آن توسط گیاه ذرت انجام شد. این پژوهش به‎صورت فاکتوریل با دو عامل خاکستر لاستیک در چهار سطح (۰، ۰/۲۵، ۰/۵ و ۱ درصد وزنی) و لیگاندهای آلی (شاهد، اسید سیتریک و EDTA با غلظت ۱/۵ میلی مول بر کیلوگرم خاک) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد لیگاندهای آلی در خاک های تیمارشده با خاکستر لاستیک، نتوانست بر صفات رویشی گیاه ذرت تاثیر گذار باشد این در حالی است که غلظت روی شاخساره و ریشه گیاه با کاربرد لیگاندهای آلی در گلدان های تیمارشده با خاکستر لاستیک افزایش یافت. با کاربرد اسید سیتریک در تیمارهای دارای ۱ درصد وزنی خاکستر لاستیک افزایش سه برابری در غلظت روی شاخساره در مقایسه با شاهد (بدون تیمار) مشاهده شد. هم چنین مقدار روی قابل عصاره گیری با DTPA در خاک با کاربرد سطوح ۰/۵ و ۱ درصد وزنی خاکستر لاستیک به ترتیب ۹۵ و ۱۷۵ برابر نسبت به سطح صفر خاکستر افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد که به دلیل مقادیر اندک سرب و کادمیوم در لاستیک، غلظت کادمیوم شاخساره و ریشه گیاه در همه تیمارها کم تر از حد تشخیص دستگاه جذب اتمی بود و از طرف دیگر اثر اصلی تیمار خاکستر لاستیک، لیگاند و همچنین اثر برهمکنش آن ها بر غلظت سرب گیاه معنی داری نبود. یافته های این پژوهش نشان داد که ذرات لاستیک تایر توانست در کوتاه مدت روی مورد نیاز گیاه را تامین کنند. البته ضروری است آثار تولید خاکستر لاستیک بر سلامت انسان و محیط زیست بررسی شود.

کلیدواژه ها:

EDTA ، Citric acid ، Micronutrients ، Slow-release fertilizers. ، اسید سیتریک ، کودهای کند رها ، EDTA ، عناصر کم مصرف.