شناسایی و رتبه بندی ابعاد توسعه نظام آموزش عالی ایران با رویکرد آینده پژوهی

هدف کلی تحقیق حاضر، شناسایی و رتبه بندی ابعاد توسعه نظام آموزش عالی ایران با رویکرد آینده پژوهی بود. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری تحقیق را در بخش کیفی، اعضای هیات علمی و خبرگان پنل آینده­پژوهی و در بخش کمی، اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه­های آزاد اسلامی استان مازندران، گلستان و گیلان به ترتیب به تعداد ۲۰ نفر و ۵۸۷۸ نفر تشکیل ­دادند. در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند تعداد ۱۵ نفر و در بخش کمی با روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای و براساس فرمول کوکران تعداد ۳۶۱ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع­آوری داده­ها از پرسش­نامه محقق ساخته ۱۰۲ سوالی استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار به تایید متخصصان رسید و پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید بود. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون­های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در میانگین رتبه­ای ابعاد توسعه نظام آموزش عالی با رویکرد آینده پژوهی وجود دارد. بعد راهبردی و بعد ساختاری به ترتیب با میانگین رتبه­ای ۷۵/۱ و ۳۴/۱ در رتبه اول و دوم قرار گرفتند. در بعدساختاری، مولفه­های ساختارسازمانی چابک و زیرساخت­های دانشگاه به ترتیب با میانگین رتبه­ای ۶۹/۲ و ۲۷/۲ در رتبه اول و آخر قرار گرفتند. در بعدراهبردی، مولفه­های استراتژی دانشگاه و بین المللی­سازی به ترتیب با میانگین رتبه­ای ۳۷/۳ و ۷۷/۲ در رتبه اول و  آخر قرار گرفتند. نظام آموزش عالی باید به وسیله راهبردهای پیشنهادی با محیط­های علمی و فرهنگی به طور مستمر سازگار شده و با جامعه در حال تغییر، دائما در تعادل پویا باشد. سیاستگذاران آموزش عالی، باید الزامات و شرایط محیطی، علمی و با بین­المللی­سازی و تجاری­سازی دانش زمینه­ای مناسب و سازنده برای تحقق و فعالیت راهبردهای متناسب دانشگاه با محیط را فراهم کنند

کلیدواژه ها:

توسعه نظام آموزش عالی ، آینده پژوهی ، استراتژی دانشگاه