واکنش نهادهای عدالت کیفری در قبال خشونت جنسی علیه همسر

یکی از رایج­ترین اقسام خشونت خانگی، خشونت­­­­ جنسی ارتکابی از سوی شوهر است؛ با این حال، قوانین ایران در قبال این موضوع ساکت­اند. این پژوهش برای پاسخ به این پرسش که «دادسراها و دادگاه­ها در قبال ادعای بزه­دیدگی جنسی زنان در بستر ازدواج چه واکنشی نشان می­دهند؟» انجام شده است. داده­ها از طریق مصاحبه­های عمیق با بزه­دیدگان، وکلا و قضات، تحلیل محتوای پرونده ها و مشاهده­های غیرمشارکتی گردآوری شده­است. یافته­ها نشان دادند که در کنار رویه غالب دادسرا مبنی­بر اجتناب از به­رسمیت­شناختن خشونت­ جنسی زناشویی، برخی مقامات دادسرا از عمومات قانون مجازات برای تعقیب آن بهره می­جویند. در دادگاه­ها، رویه سخت­گیرانه­تری وجود دارد و بیشتر پرونده­ها بدون حکم محکومیت مختومه می­شوند که اصلی­ترین علت آن، برداشت­های سنتی از مفهوم تمکین است. نهایت آنکه، علی­رغم اقدامات حمایتگرانه معدودی قضات، مادامی­که بزه­دیدگان از پشتیبانی صریح قانون محروم باشند، حمایت­های قضایی پراکنده در توقف خشونت علیه آنها کافی و موثر نخواهد بود.

کلیدواژه ها:

بزه دیده ، خشونت جنسی علیه همسر ، دادسرا ، دادگاه کیفری ، نهادهای عدالت کیفری