مروری بر ارزش دارویی و به نژادی گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita)

نعناع فلفلی با نام علمی Mentha× piperita L. از خانواده Lamiaceae است که بدلیل ارزش دارویی بالای اسانس گیاه و اجزای اسانس آن شامل منتول و منتون همواره مورد توجه اصلاح گران بوده است و اصلاحکنندگان این گیاه را به تولید ارقام متنوعی از این گونه ، ترغیب کرده است . انتخاب روش های اصلاحی مناسب می تواند اهداف اصلاحی مرتبط با این گیاه را محقق گرداند. در این گیاه به نظر می رسد اصلاح به کمک جهش مقرون به صرفه بوده و بدون تغییر بقیه ترکیب ژنتیکی رقم ، زمان اصلاح آن را کاهش می دهد. اهداف اصلاحی نعناع فلفلی شامل افزایش ترکیبات موجود در اسانس با محتوای بالای منتول و منتون به عنوان اجزای اصلی و افزایش طول ساقه ، تعداد برگ و افزایش تعداد جوانه جانبی و انتهایی است . ترکیبات اصلی اسانس پپرمینت را، منتول (۲۹ درصد)، منتون (۲۰ تا ۳۰ درصد) و متیل استات (۱ تا ۳ درصد) تشکیل می دهد. اسانس گیاه جهت مصارف دارویی از قسمتهای هوایی گیاه در آغاز مرحله گلدهی و با روش تقطیر با بخار آب به دست می آید و به صورتی استاندارد میشود که حاوی حداقل ۴۴ درصد منتول، ۱۵ تا ۳۰ درصد منتون و ۵ درصد استر به علاوه انواع ترپنوییدها باشد. از پپرمینت به عنوان قابض ، آنتیسپتیک ، تببر، ضداسپاسم ، ضدنفخ ، معرق، اشتهاآور خفیف ، ضددرد، ضدمیکروب و قرمزکننده پوست استفاده می کنند. در این پژوهش به مطالعه ارزش دارویی و مواد موثره موجود در نعناع فلفلی پرداخته شده است و سپس براساس ویژگی های ژنتیکی گیاه و اهداف اصلاحی آن، روش های اصلاحی بکارگرفته در آن مورد مطالعه قرار گرفته است .

کلیدواژه ها:

نعناع فلفلی ، به نژادی ، کلون ، جهش ، گزینش .