جوانه زنی بذر Fritillaria imperialis L. در شرایط درون شیشه ای

گیاه زینتی دارویی لاله واژگون (Fritillaria imperialis L.) بومی ایران، در سالهای اخیر به علت تخریب مراتع ، چرای بی رویه و طغیان آفات به شدت در حال انقراض می باشد. این گیاه دارای ترکیبات شیمیایی سمی ، دارویی و ناشناخته است . به عنوان ضد دیابت ، ضد چربی و برای درمان مسمومیت کودکان، مشکلات گوارشی ، درد مفاصل و... به کار گرفته می شود. تکثیر لاله واژگون از طریق پیاز و بذر پروسه ای زمانبر می باشد. تکنیک کشت بافت می تواند جایگزین مناسبی برای تکثیر سریع این گیاه باشد. به منظور دستیابی به روش مناسب کشت این گیاه در شرایط درون شیشه ای ، بذور لاله واژگون به مدت دو روز در محلول ۵۰۰ میلی -گرم بر لیتر اسید جیبرلیک قرار داده شدند. سپس به مدت ۳۰ دقیقه با قارچکش کاربندازیم دو در هزار تیمار شدند. به دلیل وجود قارچهای فراوان برای دستیابی به نتیجه مطلوب در مرحله ضدعفونی ، توجه به تاریخ انقضای قارچکش ضرورت دارد. بذرها در محلول اتانول ۷۰ درصد به مدت ۶۰ ثانیه و سپس در محلول هیپوکلریت سدیم با غلظت ۱۰ درصد به مدت ۱۰ دقیقه ضدعفونی و سه بار با آب مقطر استریل شستشو شدند. بذرها در شرایط استریل در محیط MS فاقد تنظیم کنندههای رشد، کشت و در دمای ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتی گراد، ۱۶ ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگه داری شدند. پس از گذشت ۱۴ روز، نتایج نشان داد که در مقایسه با تیمار شاهد استفاده از قارچکش برای کشت بافت بذرهای لاله واژگون الزامی می باشد. این گیاه برای جوانه زنی به نور زیاد نیاز دارد. در نور کم ، طول ساقه چه به شش تا هفت سانتی متر می رسد و از قطر ساقه چه کاسته می شود. همچنین ، بذر این گیاه برای جوانه زنی بهتر به اکسین محرک ریشه دهی نیاز دارد. برگچه های اولیه این گیاه بسیار کوچک می باشند. کاربرد سیتوکینین برای رشد بهتر گیاهچه در شرایط درون شیشه ای توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

اکسین ، بذر ، جیبرلین ، سیتوکینین ، لاله واژگون