شیوه های بهره برداری و استفاده سنتی از گیاهان دارویی بومادران، خاکشیر و گل ماهور

دانش بومی ، علم و تجربه ای است که انسانها در طول سالیان زیاد در ارتباط با محیط اطرافشان کسب کردهاند. استفاده و شناسایی گیاهان به شیوه سنتی و به ویژه جهت پیشگیری و درمان امراض می باشد که خود شاخه ای از علم اتنوبوتانی است که غالبا با نام اتنوفارماکولوژی شناخته می شود. اتنوبوتانی به معنی دانش و اطلاعات افراد محلی در خصوص گیاهان دارویی ، نحوه مصرف و فواید آنها می باشد. در این تحقیق به بررسی دانش بومیان در رابطه با ۳ گونه گیاهی شامل : بومادران ( Achillea (biebersteinii Afan، خاکشیر((Descurainia sophia (L.) Weeb و گل ماهور((Verbascum speciousum Schradپرداخته می شود. روستای شاهکوه سفلی جزو مناطق ییلاقی جنوب شرقی استان گلستان است و دارای مساحتی حدود ۵۸۵۰ هکتارمی باشد. به منظور جمع آوری اطلاعات در زمینه شناسایی گیاهان دارویی فوق و شیوههای درمان، مصاحبه شفاهی با پرسشنامه ساختاریافته ، نیمه ساختاریافته بدون ساختار و مشاهده مشارکتی صورت گرفت . نتایج این بررسی گویای آن است که بومیان از دانشی غنی نسبت به گیاهان منطقه برخوردارند و برای درمان انواع امراض، به شیوههای گوناگون از گیاهان مختلف استفاده می کنند. با توجه به نتایج مذکور، توجه به دانش اتنوفارماکولوژی بومیان هر منطقه علاوه بر اینکه می تواند رهیافتی جدید رو به دانش رسمی باشد، می تواند سبب ایجاد اشتغال، بهبود وضعیت معیشتی ساکنان و حفظ بیشتر مراتع آن منطقه شود.

کلیدواژه ها:

دانش بومی ، اتنوفارماکولوژی ، بومادران (Achillea biebersteinii Afan) ، خاکشیر ، گل ماهور