نقش مهاجرت و مراودات بین المللی در شکل گیری و توسعه ی آیین تعزیه خوانی جنوب ایران» (مطالعه موردی؛ بوشهر و هرمزگان)

تعزیه ی ایران، شنیدنی و گفتنی های بسیار دارد که هنوز بیان نشده است. به واقع آن انتظاری که کویر از باران دارد هنوز اتفاق نیفتاده است. هدف این پژوهش، معرفی خاستگاه ها و روند شکل گیری آیین تعزیه خوانی در جنوب ایران (بوشهر و هرمزگان) بوده است که برای احاطه و دست یابی به همه ی ابعاد آن، نیازمند نگرشی ژرف و چند وجهی من جمله از نگاه تاریخی است، از این رو روش اتخاذی آن تحلیلی و توصیفی است. تورق سفرنامه های سیاحان باختری ، توجه به فحوای کلام سالداران، مصاحبه با صاحب نظران، ارزیابی و تحلیل داده ها، رجوع به کتب مرجع تعزیه و مطالعه ی مفاهیم و موضوعات، مستندسازی نتایج علمی و دسته بندی جهت تدوین یافته هایی که تاکید دارد؛ ورود و شکل گیری تعزیه ی جنوب به واسطه مهاجرت دو اقوام مختلف، با زبانی متفاوت، در دو برهه زمانی و از دو مرز مختلف (زمینی و شاخاب) صورت گرفته است. در بحث ورود از راه زمینی، می توان به مهاجران عرب زبانی اشاره نمود که از کشور عراق وارد ایران شدند و در بخش شاخاب نیز نگاه ها متوجه مهاجران هندی و بالاخص حیدرآبادی های آن دیار است. در نتیجه این پژوهش گویای این واقعیت است که سیر تکاملی تعزیه جنوب از آغاز تا به امروز، فراز و فرودهای بسیاری را تجربه نموده است. در این بین مسئله ی مهاجرت و مراودات فرهنگی مهاجران به عنوان عناصری کلیدی در احیا، بنا و شکوفا شدن آیین تعزیه خوانی جنوب نقش داشته اند هرچند نمی توان از هوشیاری، ذوق، تنگناهای اجرایی، ابداعات، خلاقیت ها، نگاه زیبایی شناسانه و شیوه های اجرایی و هنرمندانه ی نقیبان تعزیه در بازیگاه ها نیز به راحتی عبور کرد.

کلیدواژه ها:

آیین ، نقیبان تعزیه ، مهاجرت ، بوشهر ، هرمزگان