تحلیل ارتعاش ناشی عبور قطار در تونل های مترو بر اساس آیین نامه FTAمطالعه موردی: قطعه شمالی خط۶ مترو تهران

با عبور قطار از داخل تونل های زیرزمینی، ارتعاشی تولید می شود که از روسازی به سازه تونل و سپس به اطراف تونل منتشر گشته و می تواند از یک سو باعث آزردگی ساکنین اطراف مسیر تونل شده و از طرف دیگر در مقادیر بالاتر خود می تواند باعث بروز آسیب در برخی از ساختمان های واقع در محدوده تاثیر تونل های مترو گردد. عوامل تاثیر گذار بر ارتعاش ناشی از تونل های مترو در سه بخش منبع ارتعاش(سازه تونل و روسازی)، مسیر انتقال (خاک دربرگیرنده تونل) و دریافت کننده های ارتعاش (ساختمان ها) طبقه بندی می شوند. نقطه شروع ارتعاشات و به عبارتی منبع تولید ارتعاشات در محل تماس چرخ و ریل است. ارتعاشات ایجاد شده در زمین اطراف تونل انتشار یافته و بر اساس محیط خاک اطراف تغییراتی در آن بوجود می آید. در محل دریافت کننده ارتعاشات فونداسیون سازه های مجاور تونل تحریک شده و باعث ارتعاش سازه می گردد. در این مقاله به ارزیابی ارتعاش ناشی از حرکت قطار در تونل خط۶ بر اساس آیین نامه FTA پرداخته شده است. براساس نتایج حاصل از برداشت های میدانی مشخص گردید که در بخش هایی از مسیر تونل ریسک ارتعاش غیر مجاز مانند بیمارستان قلب تهران در زمان بهره برداری وجود دارد. لذا راه کارهای لازم به منظور کاهش ارتعاشات غیر مجاز مانند اجرای فرش جاذب ارتعاش در زیر اسلب بتنی روسازی و همچنین استفاده از پابند فوق ارتجاعی ونگارد ارائه گردید. مطالعات ارتعاش سنجی صورت گرفته در خط۶ مترو تهران به عنوان پیشگام و الگوی این حوزه در ایران قلمداد می شود و از تجربه آن می توان در سایر خطوط مترو کشور نیز بهره برد

کلیدواژه ها:

تونل ، خط۶ مترو ، ارتعاش ریلی ، پابند فوق ارتجاعی ، فرش جاذب ارتعاش ، تابع چگالی قطار مترو تهران