بررسی تنوع ژنتیکی گلایول های بومی ایران با نشانگرهای مولکولی ISSR و IRAP
محل انتشار: مجله پژوهش های تولید گیاهی، دوره: 31، شماره: 1
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 104
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOPP-31-1_005
تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1403
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: گلایول (Gladiolus spp.)، به عنوان گل بریدنی، گیاه زینتی باغچه ای و گیاه گلدانی مورد استفاده قرار میگیرد. ایران یکی از مراکز پراکنش این گیاه زینتی است. در به نژادی و معرفی ارقام جدید دسترسی به ژرم پلاسم متنوع، یک منبع حیاتی و ضروری برای تولید ژنوتیپ-های جدید با صفات مطلوب است که خوشبختانه پراکنش مطلوب گلایول در ایران زمینه را برای کار به نژادی آن فراهم آورده است. با توجه به اینکه دانش کافی در مورد میزان و الگوی تنوع ژنتیکی گلایولهای ایران، برای درک میزان تمایز ژنتیکی جمعیتهای مختلف ضروری است در پژوهش حاضر از نشانگرهای ISSR و IRAP برای ارزیابی تنوع ژنتیکی و تعیین میزان خویشاوندی بین نمونه های گلایول بومی ایران استفاده شد. مواد و روش ها: جهت انجام پژوهش تعداد ۷۶ نمونه گلایول متعلق به ۱۴ جمعیت از استان های ایلام، کرمانشاه، همدان و کردستان در بهار سال ۱۳۹۸ جمع آوری شد. نمونه های جمع آوری شده مربوط به دو گونه G. atroviolaceus و G. segetumبودند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی نمونه ها، از تعداد پنج آغازگرهای ISSR و تعداد سه آغازگر IRAP استفاده شد. پس از ثبت داده های ژنتیکی، آماره های تنوع ژنتیکی، تجزیه واریانس مولکولی، تجزیه خوشه ای و تجزیه ساختار انجام شد.یافته ها: بر اساس نتایج میانگین محتوای اطلاعات چند شکل (PIC)، برای دو نشانگر ISSR و IRAP به ترتیب ۳۸/۰ و ۳۴/۰ برآورد شد و در مقایسه بین آغازگرهای مورد استفاده ISSR۵ و IRAP۳ توانستند پتانسیل بالاتری در ایجاد تمایز بین نمونه ها نشان دهند. برای جمعیت های مورد بررسی، شاخص تنوع ژنی نی، و شاخص اطلاعات شانون، به ترتیب ۱۶۶/۰ و ۲۵/۰، به دست آمد که بیانگر این مطلب است که جمعیت ها از تنوع ژنتیکی نسبتا بالایی برخوردارند. نتایج تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که تنوع داخل جمعیت ها (۸۱ درصد) بیشتر از تنوع (۱۹درصد) بین جمعیت های گلایول است. تجزیه خوشه ای بر اساس روش NJ (نزدیک ترین همسایگی) و ماتریس تشابه جاکارد ۷۶ نمونه گلایول را به پنج گروه جداگانه تفکیک نمود. همچنین، بر اساس تجزیه ساختار، نمونه های گلایول در دو زیر جمعیت قرار گرفتند.نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد نشانگرهای استفاده شده پتانسیل قابل توجهی در تمایز ژنتیکی نمونه ها دارند؛ اگرچه قادر به تفکیک اختصاصی دو گونه از هم نبودند و بین تنوع ژنتیکی و تنوع جغرافیایی تطابق کاملی مشاهده نشد. در بین آغازگرها، ISSR۵ و IRAP۳ در مجموع شاخص های ارزیابی تنوع ژنتیکی، کارایی بالاتری را نشان دادند و بنابراین استفاده از آن ها در بررسی و تمایز نمونه های مختلف گلایول توصیه می شود. همچنین با توجه به وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در درون جمعیت ها، انتخاب از درون آنها برای انجام تلاقی ها به منظور رسیدن به هتروزیس، مطلوبتر است و برای استفاده در برنامه های به نژادی پیشنهاد میشود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد نظربیگی
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
زینب روئین
دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
عاطفه صبوری
نویسنده مسئول، دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
