بررسی تنوع ژنتیکی گلایول های بومی ایران با نشانگرهای مولکولی ISSR و IRAP

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 102

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOPP-31-1_005

تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1403

چکیده مقاله:

سابقه و هدف: گلایول (Gladiolus spp.)، به عنوان گل بریدنی، گیاه زینتی باغچه ای و گیاه گلدانی مورد استفاده قرار می‎گیرد. ایران یکی از مراکز پراکنش این گیاه زینتی است. در به نژادی و معرفی ارقام جدید دسترسی به ژرم پلاسم متنوع، یک منبع حیاتی و ضروری برای تولید ژنوتیپ-های جدید با صفات مطلوب است که خوشبختانه پراکنش مطلوب گلایول در ایران زمینه را برای کار به نژادی آن فراهم آورده است. با توجه به اینکه دانش کافی در مورد میزان و الگوی تنوع ژنتیکی گلایول‎های ایران، برای درک میزان تمایز ژنتیکی جمعیت‎های مختلف ضروری است در پژوهش حاضر از نشانگرهای ISSR و IRAP برای ارزیابی تنوع ژنتیکی و تعیین میزان خویشاوندی بین نمونه های گلایول بومی ایران استفاده شد. مواد و روش ها: جهت انجام پژوهش تعداد ۷۶ نمونه گلایول متعلق به ۱۴ جمعیت از استان های ایلام، کرمانشاه، همدان و کردستان در بهار سال ۱۳۹۸ جمع آوری شد. نمونه های جمع آوری شده مربوط به دو گونه G. atroviolaceus و G. segetumبودند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی نمونه ها، از تعداد پنج آغازگرهای ISSR و تعداد سه آغازگر IRAP استفاده شد. پس از ثبت داده های ژنتیکی، آماره های تنوع ژنتیکی، تجزیه واریانس مولکولی، تجزیه خوشه ای و تجزیه ساختار انجام شد.یافته ها: بر اساس نتایج میانگین محتوای اطلاعات چند شکل (PIC)، برای دو نشانگر ISSR و IRAP به ترتیب ۳۸/۰ و ۳۴/۰ برآورد شد و در مقایسه بین آغازگرهای مورد استفاده ISSR۵ و IRAP۳ توانستند پتانسیل بالاتری در ایجاد تمایز بین نمونه ها نشان دهند. برای جمعیت های مورد بررسی، شاخص تنوع ژنی نی، و شاخص اطلاعات شانون، به ترتیب ۱۶۶/۰ و ۲۵/۰، به دست آمد که بیانگر این مطلب است که جمعیت ها از تنوع ژنتیکی نسبتا بالایی برخوردارند. نتایج تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که تنوع داخل جمعیت ها (۸۱ درصد) بیشتر از تنوع (۱۹درصد) بین جمعیت های گلایول است. تجزیه خوشه ای بر اساس روش NJ (نزدیک ترین همسایگی) و ماتریس تشابه جاکارد ۷۶ نمونه گلایول را به پنج گروه جداگانه تفکیک نمود. همچنین، بر اساس تجزیه ساختار، نمونه های گلایول در دو زیر جمعیت قرار گرفتند.نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد نشانگرهای استفاده شده پتانسیل قابل توجهی در تمایز ژنتیکی نمونه ها دارند؛ اگرچه قادر به تفکیک اختصاصی دو گونه از هم نبودند و بین تنوع ژنتیکی و تنوع جغرافیایی تطابق کاملی مشاهده نشد. در بین آغازگرها، ISSR۵ و IRAP۳ در مجموع شاخص های ارزیابی تنوع ژنتیکی، کارایی بالاتری را نشان دادند و بنابراین استفاده از آن ها در بررسی و تمایز نمونه های مختلف گلایول توصیه می شود. همچنین با توجه به وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در درون جمعیت ها، انتخاب از درون آن‎ها برای انجام تلاقی ها به منظور رسیدن به هتروزیس، مطلوب‎تر است و برای استفاده در برنامه های به نژادی پیشنهاد می‎شود.

نویسندگان

محمد نظربیگی

دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

زینب روئین

دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

عاطفه صبوری

نویسنده مسئول، دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Singh, N., Pal, A. K., Roy, R. K., Tewari, S. ...
  • Majd, R., Chamanabad, H. R. M., Zand, E., Mohebodini, M., ...
  • Wendelbo, P. (۱۹۷۷). Tulips and Irises of Iran and their ...
  • Raunkiaer, C. (۱۹۳۴). The life forms of plants and statistical ...
  • Kamenetsky, R. & Okubo, H. (Eds.). ۲۰۱۲. Ornamental Geophytes: From ...
  • Wahocho, N. A., Miano, T. F., & Leghari, M. H. ...
  • Fakhraei Lahiji, M., Rahimi Midani, A. & Safaei Chaeikar, S. ...
  • Taheri, S., Zabet, M. P., Izanlo, A. P. & Izadi ...
  • Hogbin, P. M. & Peakall, R. (۱۹۹۹). Evaluation of the ...
  • Yamagishi, M., Nishioka, M. & Kondo, T. (۲۰۱۰). Phenetic diversity ...
  • Hamrick, J. L. & Godt, M. J. W. (۱۹۹۶). Conservation ...
  • Krichen, L., Audergon, J. M. & Trifi‐Farah, N. (۲۰۱۲). Relative ...
  • Shao, Q. S., Guo, Q. S., Deng, Y. M. & ...
  • Agarwal, M., Shrivastava, N. & Padh, H. (۲۰۰۸). Advances in ...
  • Li, T. H., Li, Y. X., Li, Z. C., Zhang, ...
  • Pradeep Reddy, M., Sarla, N. & Siddiq, E. A. (۲۰۰۲). ...
  • Kunjupillai, V. (۲۰۰۵). Inter simple sequence repeat (ISSR) polymorphism and ...
  • SanMiguel, P. J. L. & Bennetzen, J. L. (۱۹۹۸). Evidence ...
  • Pirzadi, L. (۲۰۱۸). Evaluation of genetic diversity of some native ...
  • Kumar, P., Kumar, M., Naresh, R. K., Kumar, N., Chaudhary, ...
  • Kutlunina, N., Permyakova, M. & Belyaev, A. (۲۰۱۷). Genetic diversity ...
  • Singh, N., Pal, A. K., Meena, B., Roy, R. K., ...
  • Chaudhary, V., Kumar, M., Sharma, S., Kumar, N., Kumar, V., ...
  • Ražná, K., Kučka, M., Harenčár, Ľ. & Majtán, M. (۲۰۲۲). ...
  • Karthika Nair, A. S. ۲۰۲۲. Genetic diversity analysis of gladiolus ...
  • Xiang, L., Li, X. L., Wang, X. S., Yang, J., ...
  • Saghai-Maroof, M. A., Soliman, K. M., Jorgensen, R. A. & ...
  • of the National Academy of Sciences, ۸۱(۲۴), ۸۰۱۴-۸۰۱۸ ...
  • Ramos, S. N., Salazar, M. M., Pereira, G. A. & ...
  • Pavel, A. B. & Vasile, C. I. (۲۰۱۲). PyElph-a software ...
  • Roldan-Ruiz, I., Dendauw, J., Van Bockstaele, E., Depicker, A. & ...
  • Peakall, R. & Smouse, P. E. (۲۰۱۲). GenAlEx ۶.۵: genetic ...
  • Van Berloo, R. (۲۰۰۸). GGT ۲.۰: versatile software for visualization ...
  • Pritchard, J. K., Stephens, M. & Donnelly, P. (۲۰۰۰). Inference ...
  • Singh, N., Mahar, K. S., Verma, S., Meena, B., Roy, ...
  • Botstein, D., White, R. L., Skolnick, M. & Davis, R. ...
  • Romesburg, C. ۲۰۰۴. Cluster Analysis for Researchers. Lulu. com ...
  • Koohgard, M., Shiran, B. & Mirakhorli, N. (۲۰۱۳). Study of ...
  • Amiri, P., Ismaili, A. & Hadian, J. (۲۰۱۷). Evaluation of ...
  • Roein, Z., Hassanpour Asil, M., Sabouri, A. & Dadras, A. ...
  • Mohammadi, S. A. & Prasanna, B. M. (۲۰۰۳). Analysis of ...
  • and considerations. Crop Science, ۴۳(۴), ۱۲۳۵-۱۲۴۸ ...
  • Siahsar, B., AllahDoo, M. & Hasani, H. S. (۲۰۱۰). Evaluation ...
  • نمایش کامل مراجع