روایات نهی از معاشرت با قومیت های خاص؛ در ترازوی نقد سندی و دلالی

مسئله پژوهش حاضر بررسی و مطالعه انتقادی روایاتی است که مفاد آن­ها پرهیز از معاشرت با پاره­ای از قومیت­ها و نژادهای خاص می­باشد. این سنخ از اخبار که در میراث روایی امامیه نیز وارد شده، موجب پدیدار شدن برخی چالش­ها و پرسشها بوده است. لذا نیک پیداست که ضرورت اتخاذ موضع صحیح در مسئله و تبیین رویکرد شریعت در این زمینه، از اهمیت شایانی برخوردار است. جستار حاضر در پژوهشی توصیفی-تحلیلی، ابتدا روایات مزبور را از خلال جوامع حدیثی امامیه استخراج نموده و پس از تبیین آنها، از دو ناحیه سند و دلالت، آن­ها را در سنجه تحلیل افکنده است. برآیند پژوهش بیانگر آن است که غالب این روایات به ضعف سندی مبتلا بوده و در زمره اخبار آحاد محسوب می­شوند. از حیث دلالت نیز عرضه چنین روایاتی به کتاب، سنت، عقل و اخلاق، حکایت از نااستواری مضامین موجود در آنها دارد. لذا نگارنده دو نحوه مواجهه با این اخبار پیشنهاد می­دهد: ۱- توجیه و تاویل پاره­ای از این اخبار در پرتو ارائه تفسیری متکی و متصل به زمان و مکان؛ ۲- رها کردن پاره­ای دیگر از این اخبار که با قطعیات دینی در تنافی آشکار قرار می­گیرند.

کلیدواژه ها:

روایات ، قومیت­ها ، نقد سندی ، نقد دلالی ، آموزه­های امامیه