ارزیابی آلودگی آب سطحی دشت شمیل تخت با استفاده از شاخص وراستیک و بهینه یابی شبکه پایش کیفی رودخانه

طراحی و بهینه یابی شبکه پایش کیفی در محدوده های با چند زیرحوضه نیازمند آگاهی از معیارهای موثر بر آن ها است به نحوی که در هر زیرحوضه، وجود یا عدم وجود ایستگاه پایش و پارامترهای لازم برای این عملیات تعیین گردد. در این راستا، استفاده از شاخص آلودگی آب سطحی وراستیک می تواند مفید واقع شود. مدل وراستیک روشی کاربردی و پیشرفته برای ارزیابی ریسک و پتانسیل آلودگی در زیر حوضه های آبریز است. پایش کیفی محدوده مطالعاتی شمیل تخت به دلیل تامین آب آشامیدنی شهر بندرعباس از اهمیت بسیاری برخوردار است. ازاین رو، به منظور ارزیابی ریسک آلودگی در این دشت، ابتدا محدوده با استفاده از نرم افزار Global Mapper به ۱۶ زیر حوضه تقسیم شده است. شاخص وراستیک به صورت لایه های اطلاعاتی مختلف ارائه و عدد آن برای هر زیرحوضه با رتبه دهی به روش قضاوت کارشناسانه، وزن دهی به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ادغام لایه ها با استفاده از همپوشانی وزنی محاسبه شد. نتایج نشان داد که سه زیرحوضه دارای ریسک بالا و سه زیرحوضه دارای ریسک پایین هستند. سپس، بر اساس وضعیت آبراهه های جاری در هر زیرحوضه، شاخص آلودگی در هر کدام و میزان اهمیت آن ها، تعداد ایستگاه های پایش کیفی و پارامترهای ضروری در این حیطه تعیین شدند. بر این اساس، ۵ ایستگاه پیشنهادی در نقاط مختلف به ۱۰ ایستگاه هیدرومتری موجود افزوده شد. در ۱۵ ایستگاه نهایی، سنجش پارامترهای عمومی و یون های اصلی در دستور کار پیشنهادی قرار گرفت. همچنین، سنجش پارامترهایی نظیر فسفات/فسفر و نیترات/نیتریت در دستور کار ۶ زیرحوضه و فلزات سنگین در دستور کار ۳ زیرحوضه قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

Optimization ، WRASTIC ، Shamil Takht ، Risk ، Pollution index. ، بهینه یابی ، وراستیک ، شمیل تخت ، ریسک ، شاخص آلودگی.