رسانه و کودتا: تطبیق پوشش اخبار کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ایران و کودتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶ ترکیه در روزنامه های ایران و ترکیه

مطالعه الگوی رفتاری رسانه­ ها در برابر تغییرات سیاسی مهم جوامع نظیر کودتا با توجه به تاثیر آن بر افکار عمومی و کلیت جامعه مهم است. هدف مقاله تطبیق پوشش خبری مطبوعات در کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ ایران و مطبوعات ترکیه در کودتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶ است. پرسش آن است که مطبوعات ایران و ترکیه، کودتا را چگونه و به چه میزان پوشش داده اند؟ روش تحقیق تحلیل محتوای کمی است. جامعه آماری پژوهش اخبار مرتبط با کودتاست که در سه روزنامه ایرانی آتش، باختر امروز و اطلاعات و نیز سه روزنامه ترکیه­ای زمان، حریت و جمهوریت، با سه گرایش حامی دولت، منتقد دولت و بی­طرف منتشر شده ­­اند. یافته­ ها نشان داد مطبوعات منتخب در قبال رویداد موضع بی­ تفاوتی یا بی­ طرفی اتخاذ نکردند؛ بر نقش مردم و لزوم مشارکت آنها تاکید کردند و نقش عوامل خارجی در کودتا را تقبیح نمودند. در مجموع روزنامه ها به رغم اتخاذ مواضع حزبی و جناحی، اما به توجه به فضای سیاسی سنگین، برخی مواضع مشترک در حمایت از مردم و حرکت­ های ضدکودتا را نیز از خود نشان دادند. در عین حال مطبوعات منتخب ترکیه بیش از مطبوعات منتخب ایران به تحلیل رویداد توجه نشان دادند. این تفاوت می تواند ریشه در تنوع دیدگاه های رسانه های ترکیه در مقایسه با ایران و نیز حضور رسانه های جدید داشته باشد که اطلاع رسانی در لحظه رویداد را بر عهده داشتند.

کلیدواژه ها:

کودتای ۲۸ مرداد ، کودتای ۱۵ جولای ، مطبوعات ، پوشش خبری ، ایران ، ترکیه