نقاشی خودآگاه در عصر صفوی (نمونه مطالعاتی: آثار صادقی بیگ کتابدار)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 132

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HSIK-6-2_001

تاریخ نمایه سازی: 26 خرداد 1403

چکیده مقاله:

در تاریخ نقاشی ایرانی نقاط عطفی وجود دارد که در آن ها تحولات شایان توجهی در نقاشی ایرانی پدید آمده و اغلب در سایه تاریخ تحولات سیاسی، یا مطالعات توصیفی و زیبایی شناسانه  واکاوی شده اند. حال آن که توجه به مفاهیم سوبژکتیو دخیل در خلق آثار هنری و رویکردهای میان رشته ای می تواند درک تحولات این بستر را به نحو بهتری فراهم کند. در این پژوهش که حول یکی از نقاط عطف نقاشی ایرانی یعنی دوره صفوی انجام شده، با تمرکز بر مفهوم خودآگاهی سعی بر آن بود که فرضیه خودآگاهی به مثابه یکی از دلایل تحول نقاشی صفوی و شکل گیری ژانرهای تصویری نو در این دوره به عنوان یکی از ثمرات آن مورد آزمایش و بررسی قرار گیرد. به همین منظور صادقی بیگ کتابدار، یکی از پیشروترین هنرمندان دوره صفوی، به عنوان نمونه مطالعاتی این نوشتار انتخاب شد تا با راهبردی کیفی و با روش تحقیق توصیفی، تاریخ نگارانه و موردپژوهی مطالعه شود. پرسش این مطالعه عبارت بود از این که صادقی بیگ به عنوان یکی از متفاوت ترین و شاخص ترین هنرمندان دوره صفوی در زمینه خلق آثار بصری، خودآگاهی خویش نسبت به کنش هنرمندانه اش را چگونه تبیین می کرد؟ که درنهایت به این نتیجه رهنمون شد که صادقی بیگ از راه های مختلفی چون تغییر سجع رقم، شیوه ارائه آن، شرح نویسی بر آثار و درگیرکردن مخاطب با اثر، بهره گیری از سبک واقع گرایانه به خاطر تاثیرگذاری عمیقش در فرهنگ ایرانی، واردکردن موضوعات انسانی، فانی و آن چه در فرهنگ سنتی در سمت مقابل الهیات قرار می گرفت، و با کسب جایگاه حامی هنری که به دربار و بزرگان تعلق داشت، خودآگاهی نسبت به هنر و هنرمندی خویش را نشان می داد.

نویسندگان

فاطمه مهرابی

دانشجوی دکتری، گروه تاریخ تحلیلی و تطبیقی هنر اسلامی، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران

سید حسن سلطانی

دانشیار، گروه نقاشی، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب. (۱۳۸۵). مکتب نگارگری اصفهان. تهران: موسسه تالیف، ترجمه ...
  • (۱۳۹۲). نگارگری ایران (ج. ۲). تهران: سمت ...
  • اسکندربیگ ترکمان. (۱۳۵۰). تاریخ عالم آرای عباسی (ج. ۱). تهران: ...
  • افشار، ایرج. (۱۳۸۲). رسائل: حظیات (نگارش صادقی بیگ افشار). آینه ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن. (۱۳۸۴). وسائل الشیعه (ج. ۳). تهران: ...
  • خزایی، محمد. (۱۳۹۸). هنر طراحی ایرانی اسلامی. تهران: سمت ...
  • زند، مازیار. (۱۳۹۸). شاخصه های موثر در انتقال پیام تصویری ...
  • صادق پور، میثم. (۱۳۹۹). تحلیل مناسبات قدرت در نقاشی صفوی ...
  • فتوحی رودمعجنی، محمود. (۱۳۹۵). صدسال عشق مجازی: مکتب و طرز ...
  • قاضی میراحمد منشی قمی. (۱۳۵۲). گلستان هنر. تهران: بنیاد فرهنگ ...
  • میچل، ویلیام. (۱۳۹۹). فراتصویرها. ترجمه صالح نجفی، حرفه هنرمند، ش. ...
  • واعظ کاشفی، ملاحسین. (۱۰۰۲ ه.ق). انوار سهیلی. محفوظ در موزه ...
  • Canby, Sh. (۲۰۰۲). The golden age of Persian art: ۱۵۰۱-۱۷۲۲. ...
  • Gandjei, T. (۱۹۷۵). Notes of the Life and Work of ...
  • Mitchell, W. J. T. (۱۹۹۴). Picture Theory: Essays on Verbal ...
  • Nöth, W. (۲۰۰۷). Metapictures and Self-Referential Pictures. Published by De ...
  • Pericolo, L. (۲۰۱۵). What is Metapainting? The Self-Aware Image twenty ...
  • Roxburgh, D. (۲۰۰۰). Kamal Al-Din Bihzad and Authorship in Persianate ...
  • Skelton, R. (۲۰۰۰). Ghiyath al-Din ‘Ali-yi Naqshband and an Episode ...
  • Stchoukine, I. (۱۹۶۴). Les Peintures des Manuscrits de Shah 'Abbas ۱er ...
  • Welch, A. (۱۹۷۶). Artists for the Shah. New Haven and ...
  • Stoichita, V. I. (۲۰۱۵). The Self-Aware Image an Insight into ...
  • منابع اینترنت ...
  • URL۱: http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=or_۱۲۹۸۵_f۰۴۵ ...
  • URL۲: https://harvardartmuseums.org/collections/object/۲۱۷۲۰۶?position= ...
  • URL۳: https://www.britishmuseum.org/collection/object/W_۱۹۴۸-۱۲۱۱-۰- ...
  • URL۴: https://gallica.bnf.fr/ark:/۱۲۱۴۸/btv۱b۸۴۳۲۲۱۶۲/f۱۰۰.ite ...
  • URL۵: https://viewer.cbl.ie/viewer/image/Per_۲۶۰_۸/۲/LOG_۰۰۰۰ ...
  • URL۷: https://art.thewalters.org/detail/۸۳۸۶۲/man-on-a-donkey ...
  • URL۸: https://collections.louvre.fr/en/ark:/۵۳۳۵۵/cl۰۱۰۳۲۹۵۲ ...
  • URL۹: https://agakhanmuseum.org/collection/artifact/a-seated-lady-akm۴۲ ...
  • Afshar, I. (۲۰۰۳). Resalat: Haziyat (written by Sadiq Bey Afshar). ...
  • Azhand, Y. (۲۰۰۶). The School of Calligraphy in Isfahan. Tehran: ...
  • (۲۰۱۳). Persian Painting (Vol. ۲). Tehran: Samt. [In Persian ...
  • Canby, Sh. (۲۰۰۲). The golden age of Persian art: ۱۵۰۱-۱۷۲۲. ...
  • Eskandar beg Turkamaan. (۱۹۷۱). History of Abbasid Intellectuals (Vol. ۱). ...
  • Fotouhi Roodmajani, M. (۲۰۱۶). One Hundred Years of Virtual Love: ...
  • Gandjei, T. (۱۹۷۵). Notes of the Life and Work of ...
  • Hor Ameli, M. (۲۰۰۵). Vasael of the Shia (Vol. ۳). ...
  • Khazaei, M. (۲۰۱۹). Islamic Persian Drawing Art. Tehran: Samt. [In ...
  • Mitchell, W. J. T. (۱۹۹۴). Picture Theory: Essays on Verbal ...
  • Mitchell, W. (۲۰۲۰). Metapicture. Translated by Saleh Najafi, Art Professional, ...
  • Nöth, W. (۲۰۰۷). Metapictures and Self-Referential Pictures. Published by De ...
  • Pericolo, L. (۲۰۱۵). What is Metapainting? The Self-Aware Image twenty ...
  • Qazi Mir Ahmad Manshi Qomi. (۱۹۷۳). The Rose Garden of ...
  • Roxburgh, D. (۲۰۰۰). Kamal Al-Din Bihzad and Authorship in Persianate ...
  • Sadeghpour, M. (۲۰۲۰). Analysis of Power Relations in Safavid Painting ...
  • Skelton, R. (۲۰۰۰). Ghiyath al-Din ‘Ali-yi Naqshband and an Episode ...
  • Stchoukine, I. (۱۹۶۴). Les Peintures des Manuscrits de Shah 'Abbas ۱er ...
  • Stoichita, V. I. (۲۰۱۵). The Self-Aware Image an Insight into ...
  • Va'ez Kashfi, M. H. (۱۵۸۴). Anwar Sohaili. Preserved at the ...
  • Welch, A. (۱۹۷۶). Artists for the Shah. New Haven and ...
  • Zand, M. (۲۰۱۹). Effective Factors in Visual Communication with Emphasis ...
  • نمایش کامل مراجع