ارزیابی تاثیر تخلفات رانندگی بر شدت آسیب در تصادفات (مطالعه موردی: بزرگراه آزادگان شهر تهران)

زمینه و هدف: با افزایش روزافزون خودروها، تردد در شهرها و جاده ها، تعداد و شدت تصادفات جاده ای به میزان قابل توجهی افزوده شده است. ضایعات جانی و مالی ناشی از این تصادفات، بار سنگینی را بر جامعه تحمیل می کند. عوامل راه (ویژگی های هندسی راه)، انسان (خصوصیات، رفتار، توانایی فیزیولوژیکی و روحی راننده)، وسیله نقلیه (ایمنی وسیله نقلیه، نقص فنی قطعات) و محیط (شرایط محیطی و جوی) به عنوان عوامل اثرگذار در بروز تصادفات شناخته می شوند. در این مطالعه، تاثیر تخلفات رانندگی بر شدت آسیب در تصادفات با استفاده از پارامترهای تصادفی انجام می شود که در تحقیقات قبلی مورد توجه سایر محققان قرار نگرفته است.روش: روش تحقیق از نوع کمی و جامعه آماری، تصادفات رانندگی به وقوع پیوسته در بزرگراه آزادگان حد فاصل سال های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ بوده است. در این تحقیق یک مدل لوجیت ترکیبی[۱] با پارامترهای تصادفی[۲] برای شناسایی تخلفات رانندگی و سایر عوامل موثر بر شدت آسیب تصادفات وسایل نقلیه موتوری به کار گرفته شده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد متغیر عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه با احتمال ۰۴۲۷/۰ موجب افزایش تصادفات فوتی، عدم توجه به جلو با احتمال ۰۴۲۷/۰ باعث افزایش تصادفات جرحی، تغییر مسیر ناگهانی با احتمال ۱۱۹۵/۰ منجر به افزایش تصادفات خسارتی می شود. سنین ۲۶ تا ۵۵ سال با احتمال ۳۳۴۷/۰ موجب افزایش تصادفات جرحی می شوند. سه ماهه دوم و چهارم سال و برخورد با عابر و موتورسیکلت احتمال بیشتری بر شدت آسیب در تصادفات رانندگی داشتند.نتیجه گیری: بررسی تاثیر تخلفات رانندگی با شرایط منحصر به فرد بزرگراه های شهر تهران نتایج قابل توجهی را ارائه می دهد که با تاثیر معمول این تخلفات بر شدت تصادف متفاوت است. به عنوان مثال، حتی در سرعت ‎های مجاز ممکن است آب و هوای نامناسب و شرایط نامناسب جاده در شدت تصادفات بسیار تاثیرگذار باشد. در تابستان شرایط رانندگی در آب و هوای صاف باعث افزایش میانگین سرعت وسایل نقلیه شده و شدت آسیب را افزایش می دهد. در فصل زمستان اگرچه به دلیل شرایط جوی از جمله: بارش باران و برف ممکن است میانگین سرعت کاهش یابد ولی به دلیل لغزنده بودن راه و ... شدت آسیب در تصادفات بسیار بالا است.

کلیدواژه ها:

تخلفات ، شدت آسیب ، تصادف ، مدل لوجیت ترکیبی ، پارامترهای تصادفی