گرایش به اعتیاد از دیدگاه نوجوانان - جوانان و والدین بر اساس مدل بازاریابی( کامبی) در سال ۱۳۹۹

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تبیین دیدگاه های نوجوانان - جوانان و والدین پیرامون پیشگیری از  اعتیاد به مواد مخدر بر اساس عناصر آمیزه مدل بازاریابی (نیازهای مخاطب ، دسترسی به خدمات ، هزینه و ارتباطات) انجام شد. روش بررسی: این تحقیق به روش پژوهش کیفی و با استفاده از روش اکتشافی انجام شد. شرکت کنندگان در این مطالعه با نمونه گیری هدفمند ، ۱۴ نفر از نوجوانان - جوانان و ۱۰ نفر از والدین جمعا ۲۴ نفر  از محلات حاشیه نشین شهر یزد در سال ۱۳۹۹ بودند محلات مریم آباد، حسن آباد و اسکان بود. مجموعا ۲ مصاحبه عمقی نیمه ساختار یافته با والدین و ۳ بحث گروهی متمرکز با حضور نوجوانان و جوانان و والدین محله انجام شد. در این مطالعه، اطلاعات شامل ویژگی های دموگرافیک و نتایچ تحلیل بازار با عناصر مدل بازاریابی اجتماعی  Communication for behavioural impact (COMBI) بدست آمد که با استفاده از بحث های گروهی متمرکز (FGD) و۲ مصاحبه فردی نیمه ساختار یافته که توسط متخصصان  و بر اساس سازه های مدل بازاریابی کامبی طراحی شده بود، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها برپایه ی روش آنالیز محتوایی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج مطالعه کیفی منتج به  ۶۳ کد ،۲۶ زیر طبقه ، ۴ طبقه، محصول، مکان، هزینه و ترویج  مطابق با سازه های  مدل COMBI گردید. طبقه محصول یا خصوصیات رفتاری،کسب آرامش و حس استقلال طلبی را هردو گروه والدین و جوانان یکی از عوامل گرایش به اعتیاد مطرح کردند. اما در مورد هزینه اعتیاد، درحالی که نوجوانان - جوانان ، عوارض اجنماعی مصرف مواد مخدر مثل از دست دادن دوستان را مهم تر قلمداد می کردند.  والدین بیشتر نگران عوارض جسمی مواد مخدر بودند.   مکان یا شرایط و زمینه محیطی و اجتماعی از نظر هر دو گروه والدین و جوانان اهمیت داشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد گرچه هر دو گروه نوجوان - جوانان و والدین به عوامل اجتماعی، محیطی و فردی اعتیاد اشاره کردند اما مصادیق مورد نظر آنها در بسیاری از زمینه ها متفاوت بود. والدین مهمترین عامل گرایش به مواد مخدر را بر حسب سازه نیاز مخاطب،  کسب آرامش ، جبران حس کمبودها و نیاز به مستقل بودن فرزندان     می دانستند و جوانان استفاده از فضای مجازی و ایجاد انگیزه و کمپین اطلاع رسانی در پیشگیری از اعتیاد را روش ترویج مناسب مطرح کردند.هزینه های درک شده از نظر جوانان از دست دادن دوستان، حس طرد شدگی، از دست دادن حس اعتماد به نفس ودید منفی دیگران نسبت به اعتیاد بود. جوانان یکی از دلایل گرایش به اعتیاد را مکان و دسترسی آسان به مواد مطرح کردند و والدین مکان مناسب گرایش به اعتیاد را خانواده پرریسک و نامناسب بیان نمودند.

کلیدواژه ها:

Addiction ، Product ، Place ، Cost ، Promotion ، COMBI ، Qualitative research ، اعتیاد ، محصول ، مکان ، هزینه ، ترویج ، استراتژی های COMBI ، پژوهش کیفی