جایگاه عرفان در حوزه علمیه هرات، وضعیت مطلوب و وضعیت موجود

عرفان واژه ای است که بعد از قرن چهارم بر مسلک متصوفین اطلاق شد. منظور از عرفان بیشتر جنبه های علمی و فرهنگی است؛ برخلاف کلمه صوفی که بیشتر بر جنبه اجتماعی ناظر است. این دو کلمه گاهی به معنای مترادف هم نیز استعمال شده است. ازآنجاکه عرفان و تصوف هم در بعد فرهنگی و علمی و هم در بعد اجتماعی آموزه های ارزشمندی ارائه می کند و هر بنده ای برای رسیدن حق، ناگزیر است به آن متمسک شود، جایگاه تحقیق در این موضوع تثبیت می شود. در این تحقیق، تلاش شده که جایگاه مطلوب و موجود عرفان به عنوان یک علم در مدارس علوم دینی شیعی هرات بررسی شود. تبیین هویت عرفان اسلامی و وضعیت مطلوب آن در میان حوزه های علمیه به روش کتابخانه ای از آثار بزرگان استنباط شده و وضعیت موجود آن، به روش میدانی از طریق پخش پرسشنامه میان طلاب و تحلیل پاسخ های آن مشخص شده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که حوزه های علمیه به عنوان مراکز تخصصی علوم دینی، باید علاوه بر فقه، اخلاق و کلام، آموزه های عرفانی را به عنوان باطن علوم شرعی نیز ترویج نمایند؛ اما در حوزه های علمیه هرات به این مهم توجه لازم نشده و آشنایی طلاب نسبت به این علم پایین تر از حد انتظار است.

کلیدواژه ها:

عرفان اسلامی ، تصوف ، وحدت الوجود ، حوزه علمیه هرات