تنبیه و تحذیر در دوبیتی های عامیانه خراسان

ادبیات تعلیمی، یکی از اساسی ترین نوع ادبیات در نزد همه اقوام و ملل به حساب می آید. در این نوع از ادبیات، شاعرانو نویسندگان و پیران قوم، تجربه های عینی زندگی خود را مکتوب کرده، نزد آیندگان به ارث می گذارند. ادبیاتتعلیمی از بایدها و نبایدها حرف می زند. یکی از اصلی ترین مولفه های ادبیات تعلیمی، تنبیه و تحذیر است؛ یعنی آگاهکردن و ترسانیدن نسبت به چیزهایی که در عرف رعایت می شود. در این جستار، پژوهشگران براساس شیوه توصیفی -تحلیلی، دوبیتی های عامیانه استان خراسان را در مولفه تنبیه و تحذیر بررسی کرده است. یافته های پژوهش گویای آناست که شاعران عامه خراسان، تجربه های عینی زندگی خود را در قالب دوبیتی برای آیندگان به ارث گذاشته اند. ایندوبیتی ها در موقعیت های مختلفی از زندگی آنان سروده شده است. شاعران عامه، میراثی از زندگی کردن احسن را دراین قالب دلنشین ثبت کرده اند. مفاهیمی نظیر؛ محبت کنید، در عاشقی یک رنگ باشید، عاشق شدی شرم و حیا داشتهباش، اغتنام فرصت، درتنبیه کردن حد نگه دار، حواست به انسان های دور و برت باشد، زن جوان و شوی ناکرده را برایزندگی برگزین، اصالت داشته باش و درست گزینش کن، قدردان یکدیگر باشید و مهمان را حرمت بدار. این مفاهیم ومفاهیمی از این دست، عصاره و چکیده اندیشه خراسان سترگ اندیشه است تا فرزندانی بهتر از خویش بپرورند.

کلیدواژه ها:

تنبیه ، تحذیر ، دوبیتی ، عامیانه ، خراسان