اثرات بیهوش کننده و تغییرات بیوشیمیایی اسانس نعناع (Mentha spicata) در ماهی سفیدک سیستان (Schizothorax zarudnyi)

همزمان با افزایش نیاز مراکز تکثیر و پرورش آبزیان به بیهوش کننده­هایی با کارایی بالا، استفاده از مواد و ترکیبات جدید مطالعه و بررسی می شود. در همین راستا، در مطالعه حاضر از اسانس نعناع (Mentha spicata) برای بیهوشی ماهی سفیدک سیستان (Schizothorax zarudnyi) با وزن متوسط ۲۶/۳۸ ± ۹۷/۹۰ گرم استفاده شد. ماهی ها به پنج تیمار (هر تیمار هفت ماهی) تقسیم شدند. تیمار شاهد در معرض ماده بیهوش کننده قرار نگرفت. ماهی های چهار تیمار دیگر با غلظت های ۲۰۰، ۲۵۰، ۳۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم در لیتر به روش غوطه وری بیهوش شدند. مدت زمان مراحل مختلف بیهوشی و احیاء بررسی شد. نتایج نشان داد افزایش غلظت ماده بیهوش کننده موجب کاهش مدت زمان رسیدن به بیهوشی می شود. کمترین و بیشترین زمان رسیدن به بیهوشی کامل در تیمارهای ۵۰۰ و ۲۰۰ میلی­گرم در لیتر و به ترتیب پس از ۵۲/۲۲ ± ۱۷/۸۸ و ۲۰/۳۸ ± ۰۰/۱۶۱ ثانیه بود. کمترین زمان احیاء مربوط به تیمار ۲۰۰ میلی­گرم در لیتر به مدت ۳۵/۹۷ ± ۰۰/۱۸۰ ثانیه بود. آزمایش سمیت حاد نشان داد که LC۵۰ ۹۶ ساعته اسانس نعناع در ماهی سفیدک ۵۸/۱۲۹ میلی گرم در لیتر است. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، اسانس نعناع به عنوان یک ماده بیهوش کننده بی خطر در غلظت ۲۰۰ میلی گرم در لیتر کارایی مناسبی برای ماهی سفیدک سیستان دارد.