اقتصاد سیاسی خصوصی سازی شرکت های دولتی به روش رد دیون

هدف این پژوهش بررسی مشابهت ­ها در واگذاری شرکت های دولتی به روش رد دیون (مطالعه موردی واگذاری شرکت های هواپیمایی آسمان، ماشین سازی تبریز، حمل ونقل ریلی رجا، و دخانیات به صندوق‎های بازنشستگی) و چالش ­های اداره این شرکت های در دوران پس از واگذاری، با استفاده از روش نظریه داده‎بنیاد است. داده­ های مورد نیاز از طریق مصاحبه با ذی­نفعان واگذاری و اسناد سازمانی گردآوری شده‎اند. اهم یافته ‍­های پژوهش عبارت‎اند از: ۱) شرکت ها به صورت غیررقابتی و بدون رضایت صندوق ­های بازنشستگی به آن‎ها واگذار شده ­اند؛ ۲) به رغم مشکلات ساختاری شرکت ها و با وجود صراحت قانون، اصلاح ساختار پیش از واگذاری انجام نشده است؛ ۳) سازمان خصوصی ­سازی نظارتی بر عملکرد بنگاه های واگذارشده نداشته است؛ ۴) اهلیت تخصصی خریداران ارزیابی نگردیده است؛ ۵) رویه واحدی برای ارزش‎گذاری شرکت ها وجود نداشته است؛ و ۶) پیش از واگذاری تمهید مناسب برای انتقال وظایف حاکمیتی شرکت ها به بخش های حاکمیتی ذی­ربط اندیشیده نشده است. از آن‎جایی که در هیچ ­یک از این واگذاری ­ها، دولت پیش‎نیازهای واگذاری را رعایت نکرده است، خصوصی سازی به مفهوم انتقال مالکیت به بخش خصوصی برای ارتقای کارایی و انتفاع از شرایط رقابتی اتفاق نیافتاده و دولت تعهدات خود را برای دستیابی به اهداف خصوصی سازی در برابر تامین مالی برای رفع کسری بودجه نقض نموده است.

کلیدواژه ها:

Privatization ، Debt Settlement ، Political Economy ، State-Owned Companies ، Pension Funds ، خصوصی سازی ، رد دیون ، اقتصاد سیاسی ، بنگاه دولتی ، صندوق ­های بازنشستگی