مثل های گیلکی حوزه خوراکی ها و وابسته های آن در قاب طرح واره های تصوری

مثل ­ها جمله ­واره­ هایی با ساختار ثابت هستند که واقعیات پذیرفته­ شده، الگوهای اجتماعی و ملاحظات اجتماعی یک قوم را بازمی ­تابانند. ازاین رو، واجد وجهی زبانی­-فرهنگی هستند که از نسلی به نسل دیگر منتقل می ­شوند و در موقعیت ­های متفاوتی از زندگی به کار می ­روند. نظر به اینکه بسیاری از مثل ­ها ماهیتی استعاری دارند و شماری از استعاره ­ها از تجربه ­های بدنمند نشات می ­گیرند، مقاله پیش رو می ­کوشد با اتخاذ نظریه طرح ­واره تصوری به مثل ­های گیلکی در حوزه خوراکی ­ها و وابسته ­ های آن، دو هدف را دنبال ­کند: نخست، شناسایی طرح ­واره­ های تصوری موجود در مثل ­های گیلکی حوزه خوراکی ها و وابسته های آن؛ دوم، تعیین دامنه کاربردهای معنایی آنها. داده ­های این پژوهش کیفی به روش اسنادی گردآوری شده ­اند و تحلیل آنها به روش توصیفی-تحلیلی با استناد به آرای جانسون (۱۹۸۷) انجام شده است. یافته ­های پژوهش ناظر به کاربرد انواع طرح ­وارها­ی حرکتی، مهارشدگی و فضایی در این گویش است. همچنین مشخص شد در مثل های حوزه خوراکی ­های گیلان، مفاهیم فرهنگی پسندیده مهرورزی، مهمان نوازی و باورمندی در کنار ویژگی ­های نکوهیده تباهی، خیانت و ناسپاسی توامان به کار می ­رود.

کلیدواژه ها:

طرح واره های تصوری ، بدنمندی ، استعاره مفهومی ، مثل ، خوراکی ، گویش گیلکی