بررسی طرحواره های تصوری ضرب المثلهای عربی با تکیه بر نظریه جانسون و نظریه تکمیلی ایوانز و گرین ( مطالعه موردی : کتاب لسان العرب)

طرح واره های تصوری از تجارب حسی و دریافتی حاصل از تعاملات و حرکات انسان در جهان پیرامونش شکل میگیرند و در واقع بعنوان ابزاری پایه برای درک بسیاری از مفاهیم ذهنی در قالب مفاهیم انتزاعی است. از نظر جانسون طرحواره مجموعه ای از دانش ها است که نشان دهنده روند، شیء، ادراک، رویداد، ترتیب رویدادها، یا موقعیت اجتماعی است. طرح واره های تصوری که ابزاری پایه برای درک بسیاری از مفاهیم ذهنی در قالب مفاهیم انتزاعی است، اغلب حاصل تعامل انسان با جهان پیرامون است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی انواع طرح واره تصوری در ضرب المثل های زبان عربی بر اساس نظریه مارک جانسون و نظریات تکمیلی ایوانز و گرین انجام شده است که بطور موردی به مطالعه ضرب المثلهای کتاب لسان العرب نوشته ابن منظور پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده این مطلب است که در کتاب لسان العرب، بیشترین فراوانی مربوط به طرحواره توازن و پس از آن به ترتیب طرحواره قدرت، حرکت است. که این امر حاکی از آن است که ذهن عرب زبان پیوسته در حال مقایسه پدیده ها محیط پیرامون است. در این بررسی، فراوانی طرح واره نیرو یا قدرت، نشان دهنده میزان فعالیت اعراب است. در بررسی طرح واره حرکت، می توان طریقه معاش، مسافرت، کوچ و جنگ اعراب را مشاهده کرد. بررسی طرح واره های تصوری نشان می دهد که حیوانات گوناگون، بخصوص شتر و همچنین عناصر طبیعت نقش و حضوری برجسته در زندگی اعراب داشته اند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی : لسان العرب ، ابن منظور ، ضرب المثل ، طرح واره تصوری