تاثیر زئولیت غنی شده با کلسیم بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک دانهالهای پسته تحت تنش شوری

پسته (Pistacia vera L.) یکی از مهم ترین محصولات باغی بوده و از اهمیت اقتصادی ویژهای برخوردار است . اکثر باغهای پسته با آبهای شور و با کیفیت پایین آبیاری می شوند که این امر، سبب کاهش تولید پسته طی سالهای اخیر به ویژه در باغهای استان سمنان شده است . به منظور بررسی پاسخ دانهالهای پسته به سطوح شوری و زئولیت ، آزمایشی در محیط کشت پرلیت به صورت فاکتوریل ، در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه پیام نور دامغان انجام شد. تیمارها شامل سه سطح زئولیت غنی شده با کلسیم (۰، ۱۰ و ۲۰ درصد وزنی ) و چهار سطح کلرید سدیم (۰، ۷۵، ۱۵۰ و ۲۲۵ میلی مولار) بودند. در هر بستر تعداد ۵ بذر جوانه زده در عمق ۳ سانتی متری کشت گردید. طبق نقشه طرح، تیمارهای کلرید سدیم طی دو مرحله و به فواصل زمانی یک هفته ، به بسترها اضافه شد. شاخص کلروفیل فلورسانس (Fv/Fm) در ۳ زمان ، غلظت کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل ، کاروتنوئیدها، پرولین و پروتئین اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری غلظت کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل با کاهش معنی داری روبه رو گردیدند. کاربرد ۱۰ درصد وزنی زئولیت سبب افزایش ۶۸ درصدی کلروفیل b گردید. شوری هم چنین باعث کاهش شاخص کلروفیل فلورسانس و پروتئین گردید، به گونه ای که با افزایش شوری به ۲۲۵ میلی مولار شاخص کلروفیل فلورسانس حدود ۸ درصد و پروتئین حدود ۳۷ درصد نسبت به شاهد کاهش یافت . شوری باعث افزایش پرولین برگ گردید. کاربرد زئولیت غنی شده با کلسیم سبب افزایش پارامترهای ذکرشده گردید، به طوریکه با افزایش ۱۰ درصد وزنی زئولیت غنی شده به محیط کشت ، غلظت پرولین و پروتئین به ترتیب ۱۰۰ و ۵/۱۹ درصد افزایش یافت . چنین نتیجه گیری نمود که زئولیت غنی شده با کلسیم (غلظت ۱۰ درصد وزنی )، توانایی دانهالهای پسته را در مقاومت به تنش شوری افزایش داد.

کلیدواژه ها:

پروتئین ، پرولین ، زئولیت غنی شده با کلسیم ، کلروفیل فلورسانس ، کلرید سدیم