بررسی حکم فقهی رانت در قلمرو تربیت اقتصادی

رانت به عنوان یکی از مهم ترین انحرافات اقتصادی در جوامع مختلف به شدت در کندی روند توسعه و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی تاثیرگذار است. هدف این پژوهش بررسی حکم رانت اقتصادی از منظر فقهی است که تبعات گسترده ی اجتماعی دارد و تاثیرات آن بر اخلاقیات جامعه، امنیت، ثبات و آرامش جامعه و مردم قابل توجه است و خود متاثر از وضع تربیت اقتصادی جامعه است. با تحلیل ادله ممنوعیت رانت اقتصادی و توجه به تاثیرات مخرب و آسیب های ناشی از آن در ابعاد مختلف اخلاقی و اجتماعی، لزوم ارائه روش ها و راهکارهای تربیتی برای مواجهه صحیح با این مسئله روشن می شود. سوال پژوهش حاضر این است که حکم فقهی استفاده از رانت اقتصادی و رهیافت تربیتی در مواجهه با آن چیست؟روش پژوهش در این مقاله از نوع توصیفی و تحلیلی است که با مراجعه به منابع فقهی و تحلیل ادله و استنباط حکم رانت خواری انجام می شود. ادله نقلی نظیر حرمت ظلم، حرمت اکل مال به باطل، حرمت اثم و عدوان و حرمت تبعیض بر عدم مشروعیت رانت دلالت دارد. گسترش رانت موجب اختلال در نظام زندگی اجتماعی و سیاسی، ایجاد فاصله طبقاتی و پایمال ساختن حقوق افراد است. راهکار مناسب جهت مقابله با مسئله رانت خواری در بعد ایجابی ترویج آموزه های قرآنی، توسعه آگاهی نسبت به حقوق اجتماعی دیگران، تقویت تمایل به عدالت ورزی و تسهیل انجام و اصلاح رفتار اخلاقی و در بعد سلبی مبارزه با زمینه های انحراف، نظارت و بستن روزنه های شیوع فساد و جرم انگاری و مجازات انحراف رانتی است

کلیدواژه ها:

حکم فقهی ، حرمت ، تربیت اقتصادی ، رانت خواری ، جرم انگاری