بررسی تاریخی شست و شوی کعبه (با تاکید بر عطرآگینی آن با گلاب قمصر کاشان)

کعبه معظمه از عصر نبوی با آب زمزم مورد شست وشو، تنظیف و بعد ها با گلاب معطر سازی می شد و از حدود دو دهه پیش (سال ۱۳۷۲ شمسی)، کشور جمهوری اسلامی ایران این توفیق را یافت که با ارسال گلاب ناب قمصر کاشان به مکه مکرمه، شست وشوی کعبه و معطر سازی آن با این محصول انجام شود. این گلاب طی مراسم خاص و آیین ویژه ای همه ساله در اردیبهشت ماه گرفته شده و به مقدار لازم (حدود ۸۰ لیتر) گلاب ناب چند آتشه توسط چند نفر از گلکاران و گلابگیران شهر قمصر تهیه شده و تحویل بعثه مقام معظم رهبری می شده است. سنت حسنه معطر سازی و شست وشوی خانه خدا با گلاب هر ساله دو بار در سال، آغاز ماه شعبان و ماه ذی­حجه، صورت می گیرد. در این مراسم باشکوه و معنوی، خانه خدا پس از نماز صبح با گلاب ناب ایرانی و آب زمزم شست وشو داده می شود. نظر به اهمیت و ضرورت این موضوع که افتخاری برای ایران اسلامی است و برای آشنایی با تاریخچه ارسال گلاب از ایران به مکه مکرمه، در این مقاله پس از مباحث مقدماتی و پرداختن به تاریخچه ارسال گلاب ایرانی، به موارد زیر نیز پرداخته شده است: زمان گلابگیری، زمان فرآوری، مکان گلابگیری، گیرندگان گلاب ارسالی، مقدار گلاب ارسالی به مکه، در صد اسانس آن، دوآتشه بودن، باغات اختصاص داده شده به تهیه گلاب، اسناد ارسال گلاب، موقوفات برای تهیه گلاب ارسالی به مکه، کارخانه و دستگاه های گلابگیری، حمل کنندگان، ظروف گلاب ارسالی، زمان تنظیف با گلاب قمصر، تنظیف کنندگان کعبه و پیرامون آن، زمان تنظیف و معطر سازی و... برآیند تحقیق حاکی از آن است که شست وشوی کعبه با گلاب ناب ایرانی هرچند سابقه طولانی ندارد اما این آیین در ربع قرن اخیر برای ایرانیان مایه مباهات بوده است.

کلیدواژه ها:

شست وشوی کعبه ، گلاب قمصر ، کاشان ، ایران ، معطرسازی ، آب زمزم