گونه شناسی تحلیلی روایات تاویلی مرتبط با آیات حج

آیات قرآن افزون بر آنچه از ظاهر آنها استفاده می شود، دارای تاویل اند و بهترین راه دست یافتن به تاویل قرآن از طریق اهل بیت: می باشد؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهل بیت: به عنوان همتای قرآن به شمار می روند.  در بسیاری از روایات به تاویل آیات قرآن پرداخته شده است؛ اما در تفاسیر و کتب روایی، روایات تاویلی از روایات تفسیری تفکیک نشده است؛ بنابراین جداسازی روایات تاویلی از روایات تفسیری و تعیین نوع تاویل آنها اهمیت و ضرورت می یابد. این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این سوال است که در روایات تاویلی مرتبط با آیات حج چه نوع تاویلاتی صورت پذیرفته است؟ در این راستا، بر اساس معنای اصطلاحی تاویل قرآن در آیات و روایات، روایات تاویلی مرتبط با آیات حج از بین روایات تفسیری ذیل آن آیات، استخراج و با روش توصیفی تحلیلی مشخص شد که چهار نوع تاویل در این روایات وجود دارد که عبارت اند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق آیه در گذر زمان (جری و تطبیق) و مصداق اطلاق یا عموم آیه.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، تاویل ، آیات حج ، روایت تاویلی