تزیینات و کتیبه های ضریح مطهر حضرت علی علیه السلام
محل انتشار: پژوهشنامه گرافیک نقاشی، دوره: 6، شماره: 11
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 161
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ARJGAP-6-11_009
تاریخ نمایه سازی: 29 اردیبهشت 1403
چکیده مقاله:
ساختار ضریح به سبب احترام به فرد مدفون شده و آسان شدن زیارت بر روی قبر در شکل های مختلفی ساخته و گذارده می شود. از نمونه های عالی هنر ضریح سازی می توان ضریح امام علی (علیه السلام)، را نام برد که به وسیله هندیان انجام پذیرفته است. در این پژوهش، ضمن بررسی تاریخ و چگونگی شکل گیری ضریح امام علی (علیه السلام)، در طول تاریخ، به معرفی ساختار و تزئینات آن پرداخته شده است. بنابراین، برآنیم به این پرسش پاسخ دهیم که ساختار ضریح و تزئینات به کاررفته در آن چیست و محتوای کتیبه ها از منظر فقه شیعی چیست؟ روش پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی بوده و شیوه گردآوری داده ها به صورت اسنادی و مشاهدات میدانی است. یافته ها بیانگر آن است که هنرمندان در ابراز اندیشه و عقیده خود، از عناصر شیعی و علاقه به خاندان پیامبر (ص) و ائمه اطهار (علیهم السلام) بهره گرفته اند. افزون بر این، موضوع هایی مانند آیه های قرآنی، اسماء الهی، احادیث و روایات قدسی و نبوی، شهادتین شیعه و حتی اشعار و ابیات ادبی در وصف و رثای ائمه اطهار (علیهم السلام) را بر روی ضریح می نگاشتند. کتیبه های ضریح امام علی (علیه السلام)، برگرفته از آیه ها و مضمون هایی است که در وصف، مقام و ویژگی حضرت آورده شده و عمدتا با سه خط خوشنویسی فارسی-عربی ثلث، نستعلیق و کوفی به نگارش درآمده اند. مضمون کلی آن ها به درستی بیانگر حضور کلام وحیانی خداوند، مقام و منزلت شخص متوفی و تفکر ولایت مدارانه در آیین اسلام است. همچنین، بیشترین تزئینات انجام شده بر روی سطوح ضریح امام علی (علیه السلام) تزئینات اسلیمی و ختایی بوده است.
کلیدواژه ها:
کلیدواژه ها: کتیبه های تزئینی ابنیه متبرکه ، ضریح امام علی (علیه السلام) ، تزیینات اسلامی ، خوشنویسی فارسی-عربی ، فقه شیعی
نویسندگان
علیرضا شیخی
دانشیار گروه صنایع دستی، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، تهران. ایران، نویسنده مسئول.
عطیه جهانیان
کارشناسی ارشد هنر اسلامی، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :