تجارب زیسته ی دبیران مراکز متوسطه حرفه ای در مورد اشتغال افراد دارای ناتوانی هوشی خفیف: یک مطالعه ی پدیدارشناختی

علیرغم وجود قوانین و برنامه های اشتغال و حمایت و پشتیبانی از افراد دارای نیازهای ویژه، همچنان این افراد، نرخ اشتغال کمی دارند. مطالعات نشان می دهد حدود ۱۲ درصد جمعیت ایران را افراد با نیازهای ویژه تشکیل می دهند و نرخ بیکاری این افراد بیش از ۶۳ درصد است. افراد دارای ناتوانی هوشی، یکی از مهم ترین گروه های دارای نیازهای ویژه هستند که از نظر اشتغال، وضعیت بسیار بحرانی تری نسبت به سایر گروه ها دارند. اشتغال افراد دارای ناتوانی هوشی خفیف، یکی از اهداف اصلی آموزش و پرورش استثنایی است و بررسی تجارب زیسته ی دبیران، نقش مهمی در آشکار شدن وضعیت اشتغال این افراد دارد. هدف پژوهش حاضر، تبیین تجارب زیسته ی معلمان مراکز متوسطه ی حرفه ای، در مورد اشتغال افراد دارای ناتوانی هوشی خفیف است. این پژوهش از نوع کیفی بوده و با روش پدیدارشناسی اجرا شد. جامعه ی آماری پژوهش، کلیه ی دبیران مراکز متوسطه ی حرفه ای شهر اصفهان بودند که در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ تدریس داشته اند. از بین دبیران این مراکز ۱۲ نفر بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و تا زمانی که دیگر موضوعات جدیدی به دست نیامد، جمع آوری اطلاعات ادامه یافت. شیوه ی گردآوری اطلاعات، استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختاریافته بود و برای تحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شد. نتایج مصاحبه ها شامل ۴ مضمون اصلی (عدم حمایت جامعه، ناکارآمدی آموزش وپرورش استثنایی، عدم حمایت خانواده، ویژگی های شخصی افراد دارای ناتوانی هوشی) و ۱۳ مضمون فرعی بود. نتایج پژوهش حاضر، زمینه را برای شناسایی مشکلات دانش آموزان ناتوان هوشی و والدین آن ها و متخصصان فراهم می آورد و از این طریق می تواند در اتخاذ تدابیر حمایتی و درمانی مفید باشد.

کلیدواژه ها:

تجارب زیسته ، اشتغال ، افراد دارای ناتوانی هوشی- رشدی ، دبیران مراکز متوسطه