اثربخشی آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل بر مسئولیت-پذیری و تابآوری نوجوانان دارای نشانگان افسردگی

شواهد علمی نشان می دهد مسئولیت پذیری و تاب آوری نقش مهمی در افسردگی دارد. با توجه به اهمیت این سازه ها در سیر و تداوم افسردگی، این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل بر مسئولیت پذیری و تابآوری نوجوانان دارای نشانگان افسردگی انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه نوجوانان دختر دارای نشانگان افسردگی دوره متوسطه اول شهر قم در سال ۱۴۰۲ بود. غربال گری به منظور شناسایی نوجوانان دختر دارای افسردگی با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک (۱۹۹۴) انجام شد و پس از شناسایی نمونه مورد نیاز، ۳۰ نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل در ۸ جلسه ۱۲۰ دقیقه ای بر اساس پروتکل (James, ۱۹۸۱) در گروه آزمایش اجرا شد. برای گردآوری داده ها از زیرمقیاس مسئولیت پذیری سیاهه روان شناختی کالیفرنیا (۱۹۸۷) و پرسشنامه تاب آوری (Connor & Davidson, ۲۰۰۳) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره انجام شد. نتایج نشان داد آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل موجب بهبود مسئولیت-پذیری و تابآوری در دانشآموزان دارای نشانگان افسردگی می شود. با توجه به نتایج به دست آمده، استفاده از این برنامه آموزشی در سطح مدارس برای بهبود نشانگان افسردگی نوجوانان دارای افسردگی توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

تحلیل رفتار متقابل ، مسئولیت پذیری ، تاب آوری ، افسردگی