نقش «توحید اجتماعی» در فلسفه علوم اسلامی با محوریت آیات قرآن مورد مطالعه: علم کلام و عرفان

«توحید اجتماعی» که رویکردی نوین در فهم بنیادی ترین آموزه اسلام یعنی «توحید» بوده و مبانی نظری تحقق جامعه توحیدی را پشتیبانی می کند، کارویژه ها و کارکردهای مختلفی دارد که با توجه به اهمیتشان و نیز خلاء پژوهشی در این باره، پرداختن به آنها ضرورت دارد. ازجمله کارکردهای نظری توحید اجتماعی، تاثیر در علوم اسلامی و فلسفه آن بوده و این نوشتار با نگاه تحلیلی و بهره گیری از داده های کتابخانه ای و تمرکز بر فهم اجتماعی از آیات توحیدمحور عهده دار تبیین آن است. یافته های این مقاله که براساس رویکرد تحلیلی و روش کتابخانه ای سامان یافته، این فرضیه را ثابت می کند که غلبه گفتمان توحید اجتماعی بر فضای علمی حوزه و دانشگاه، با اثرگذاری بر موضوعات، غایات و اهداف علوم اسلامی مانند کلام و عرفان می تواند زمینه ساز تحول در این علوم باشد. به برخی از شواهد و مصادیق آن اشاره شده است. نتیجه اینکه با خوانش اجتماعی از توحید که ریشه در آیات قرآن دارد، علوم اسلامی می توانند با رویکرد جدید توحیدی و متناسب با نیازهای جوامع اسلامی معاصر بازنگری شوند.

کلیدواژه ها:

توحید اجتماعی ، علوم اسلامی ، نقش ، علم کلام ، علم عرفان ، موضوعات ، غایت.