بررسی عوامل موثر بر رفتار شهروندی سازمانی در ایران (فراتحلیلی از تحقیقات موجود)

رفتار شهروندی سازمانی یک مفهوم جدید در حوزه شهروندی در سازمان است و به رفتارهای داوطلبانه افراد اشاره دارد که بر سازمان تاثیر می گذارد. توجه به موضوع رفتار شهروندی سازمانی باعث شد که در سال­های اخیر تحقیقات زیادی درباره عوامل موثر بر رفتار شهروندی در محیط­های سازمانی انجام شود. به دلیل انجام متعدد تحقیقات با موضوع رفتار شهروندی سازمانی و ابهام در شناسایی مهم­ترین متغیرهای مستقل موثر بر این رفتار، در این تحقیق به صورت مروری مهم­ترین متغیرهای مستقل بر رفتار شهروندی سازمانی شناسایی می­شود. این تحقیق به روش فراتحلیل انجام شده است. همه مقالات معتبر علمی هستند که در سال­های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ با موضوع رفتار شهروندی سازمانی به عنوان جامعه آماری تحقیق در نظر گرفته شدند. بعد از فیلتر مطالعات براساس معیارهای ورود خروج، ۳۵ مطالعه انتخاب و با نرم­افزار CMA۲ تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که در تحقیقات مرور شده رابطه ۳۳ متغیر با رفتار شهروندی سازمانی مورد بررسی قرار گرفت. سه متغیر رضایت شغلی، تعهد سازمانی و عدالت سازمانی بیشترین اندازه اثر را با رفتار شهروندی سازمانی به خود اختصاص دادند. یافته­های اندازه اثرات در فراتحلیل نشان داد که اندازه اثرات بین رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی با ۵۴/۰ در حد بالا قرار دارد. اندازه اثرات ترکیبی تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی با ۴۴/۰ در حد متوسط می­باشد. اندازه اثرات عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی، معادل ۴۰/۰ و در حد متوسط قرار دارد.

کلیدواژه ها:

فراتحلیل ، رفتار شهروندی سازمانی ، رضایت شغلی ، تعهد سازمانی ، عدالت سازمانی